Фарғона давлат университети жисмоний маданият факултети 1842 талабаси

Карор қабул қилишни қўллаб-қувватлаш ахборот технологиялари
Хусусияти ва ифодаланиши
Карорлар қабул килишни қўллаб-қувватлаш тизимлари ва уларга мувофиқ ахборот технологиялари асосан америкалик олимларнинг сай-ҳаракати билан 70-йиллар охири — 80-йиллар бошида юзага келди, бунга шаҳсий компьютерлар, амалий дастурларнинг стандарт пакетлари кенг тарқалганлиги, шунингдек сунъий интеллект тизимларини яратишдаги муваффақиятлар имкон яратди.
Карорлар қабул қилишни қўллаб-қувватлашнинг ахборот технологияларининг асосий хусусиятлари инсон ва компьютер ўзаро алоқасини ташкил этишнинг сифат жиҳатидан яхши услубидир. Бу технологиянинг асосий мақсади бўлган қарорлар ишлаб чиқиш итерацион жараён натижасида рўй беради (3.13-расм), унда қуйидагилар иштирок этадилар:

• 
  ҳисоблаш бўгини ва бошқарув объекти ролида қарор қабул қилишни қўлаб-қувватлаш тизими;
  
• 
  компьютерда кириш маълумотлари топширигини берувчи ва олинган ҳисоблаш натижаларини баҳоловчи бошқарув бўгини сифатидаги инсон.
  

Итерацион жараён якуни инсон ихтиёрига кўра рўй беради. Бу ҳолда ахборот тизимининг фойдаланувчи билан биргаликда қарорлар қабул қилиш учун янги ахборотни яратишга қобиллиги ҳақида гапириш мумкин.
Унинг бу хусусиятига кўшимча қилиб бир қатор ажралиб турувчи жиҳатларини кўрсатиш мумкин:

• 
  тартиблашмаган вазифаларини ҳал этишга йўналиш олиш;
  
• 
  компьютер маълумотларига кириш ва уни қайта ишлаш анъанавий услубларининг математик моделлари ва улар асосида вазифаларини ҳал этиш услублари имкониятлари билан уйгунликда олиб бориш;
  
• 
  компьютердан малакасиз фойдаланувчига эътиборни қаратиш;
  
• 
  мавжуд техник ва дастурий таъминот, шунингдек фойдаланувчи талаблари ўзига хосликларига мослашиш имкониятларини берувчи юқори мослашувчанлик
  

3.13-расм. Итерацион жараён сифатида қарорлар қабул килишни қўллаб-қувватлашнинг ахборот технологияси
Карор қабул қилишни қўллаб-қувватлашнинг ахборот технологияси бошқаришнинг исталган даражасида фойдаланилиши мумкин. Бундан ташқари бошқаришнинг турли даражаларида қабул қилинувчи қарорлар тез-тез мувофиқлаштирилиб турилиши лозим. Шу боис тизим ва технологияларнинг муҳим функцияси бошқаришнинг турли даражаларида ҳам, алоҳида бир даражада ҳам қарорлар қабул қилувчи шахсларни мувофиклаштиришдир.