Фарғона давлат университети жисмоний маданият факултети 1842 талабаси

Асосий компонентлари
Энди маълумотларни қайта ишлаш ахборот технологиясининг асосий компонентлари ва уларнинг хусусиятларини келтирамиз.
Маьлумотларни тўплаш. Фирманинг маҳсулот ёки хизматлар ишлаб чиқаришига караб унинг ҳар бир ҳатти-ҳаракати хақида тегишли маълумотлар ёзуви бўлади. Одатда ташқи атрофга тегишли фирма хатти-ҳаракатлари у ишлаб чиқарадиган операция сифатида алоҳида ажралиб туради (3.11-расм).



3.11-расм. Маълумотларни қайта ишлаш ахборот технологияларининг асосий компонентлари
Маълумотларни қайта ишлаш. Фирма фаолиятини акс эттирувчи келиб тушаётган маълумотлардан ахборотни яратиш учун қуйидаги турдаги операциялардан фойдаланилади:

• 
  таснифлаш ёки гуруҳлаш. Бошланьич маълумотлар одатда бир ёки бир неча рақамлардан ташкил топган белгилар кўринишига эга бўлади. Объектларнинг айрим аломатларини ифодаловчи бу белгилар ёзувларни айнан ўхшатиш (идентификациялаш) ва гуруҳлаш учун фойдаланилади;
  
• 
  ёзувлар изчиллигини тартибга солишга ёрдам берувчи саралаш;
  
• 
  арифметик ва мантиқий амалларни ўз ичига олган ҳисоблашлар. Маълумотлар устидан бажариладиган бу амаллар янги маълумотларни олиш имконини беради;
  
• 
  маълумотлар сонини камайтириш учун хизмат килувчи ва якуний ёки ўрта қийматлар ҳисоб-китоби шаклида амалга оширилувчи йириклаштириш ёки агрегатлаштириш.
  

Маълумотларни сақлаш. Тезкор фаолият даражасидаги кўпгина маълумотларни кейинчалик фойдаланиш учун бу ерда ёки бошқа даражада сақлаш зарур. Уларни сақлаш учун маълумотлар базаси яратилади.
Хисоботлар (ҳужжатлар)ни яратиш. Маълумотларни қайта ишлаш ахборот технологиясида фирма раҳбарияти ва ходимлари, шунингдек ташқи шериклари учун ҳужжатлар яратиш лозим. Бунда ҳужжатлар сўров бўйича ёки фирма ўтказган муомила муносабати билан ҳам, даврий жиҳат буйича ҳар бир ой, квартал ёки йил охирида ҳам яратилиши мумкин.
Бошқарувнинг ахборот технологияси