Фаол инвестиция сиёсати шароитида инвестициялар ҳисоби ва таҳлили: зарурат, мақсад ва вазифалар

“Халқаро молия ва ҳисоб” илмий журнали. №2, апрель, 2021 йил. ISSN: 2181-1016 
11 

инвестицияларнинг турлари бўйича самарадорлиги ва бизнес 
тараққиётига таъсирини омилли ва ретроспектив таҳлил асосида баҳолаш; 

бўш турган маблағларни энг сердаромад йўналишларга инвестиция 
қилиш, капитал инвестицияларни амалга ошириш учун молиялаштириш 
манбаларини излаб топиш бўйича иқтисодий тебранишлар ва рисклар 
даражасини ҳисобга олган ҳолда тавсиялар ишлаб чиқиш; 

корхонанинг иқтисодий ва молиявий барқарорлигини ифодаловчи 
муҳим кўрсаткичларга баҳо бериш орқали инвестиция жараёнларини тезкор 
бошқаришга қаратилган йўл харитсини ишлаб чиқиш; 

бизнес обрўсига путур етказмаган ва тижорат сирини сақлаган ҳолда 
ички ва ташқи инвестицияларни жалб қилиш орқали барқарор иқтисодий 
ўсишга эришишни назарда тутувчи таҳлилий ахборотлар билан мулкдорлар 
ва корхона бошқарувини таъминлаб бориш. 
Хўжалик юритувчи субъектлар фаол инвестиция сиёсатини юритиш 
орқали ўз олдига қўйган мақсадларига эришиши учун инвестициялар ҳисоби 
ва таҳлилини самарали ташкил этишга алоҳида эътибор қаратишлари зарур.
Хулоса ва таклифлар 
Мамлакатимизда олиб борилаётган фаол инвестиция сиёсати, хўжалик 
юритувчи субъектларнинг инвестиция фаолиятидаги иштирокининг 
сезиларли даражада ошганлиги ҳамда халқаро интеграция жараёнларининг 
тобора чуқурлашиб бораётганлиги инвестициялар ҳисоб ва таҳлили бўлган 
заруратни кескин оширган ҳолда янгича мақсад ва вазифаларни белгилашни 
тақазо этди. Шу ўринда фаол инвестиция сиёсатини юритишда бухгалтерия 
ҳисоби ва иқтисодий таҳлилнинг муаммолари ва улардан келиб чиқиб 
инвестициялар ҳисоби ва таҳлилининг мақсад ва вазифаларини белгилаш 
бўйича қуйидаги илмий хулоса ва таклифларни кўрсатиб ўтишимиз лозим: 
1. Республикамизда амалга оширилаётган фаол инвестиция сиёсати 
натижасида эришилаётган ижобий натижалар ва иқтисодий ўсишга таъсири 
таҳлил қилинди.
2. Инвестицияларни бухгалтерия ҳисоби бўйича олиб борилган 
тадқиқотлар, меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатлар ва замонавий ёндашувлар асосида 
инвестициялар ҳисоби муаммоларини ҳуқуқий, назарий, услубий ва амалий 
жиҳатлари бўйича тизимлаштирган ҳолда тавсифлаш бу борада олиб 
бориладиган тадқиқотлар самарадорлигини таъминлашга хизмат қилади. 
3. Инвестициялар ҳисоби муаммолари, ҳисоб тизимининг халқаро 
стандартларга трансформациялашуви борасида ислоҳотлар ҳамда пандемия 
шароитида юзага келган иқтисодий ҳолатдан келиб чиқиб, инвестицияларни 
бухгалтерия ҳисоби ва иқисодий таҳлил элементи сифатида тадқиқ этиш 
зарур. 
4. Инвестициялар ҳисобининг мақсади белгиланиб, уларнинг 
бухгалтерия ҳисоби вазифаларини молиявий ҳисоб, бошқарув ҳисоби ва 
солиқ ҳисоби талабларидан келиб чиқиб, дедуктив ёндашув асосида 
белгилаш ҳисоб тизими натижадорлигини таъминлайди. 

---