Fan/modul kodi

arzon pullar siyosatini 
qo’ llashi mumkin. Bunday siyosatning maqsadi kredit foiz stavkalarini 
pasaytirish orqali iqtisodiyotga pul taklifi va investitsiyalar hajmini oshirishga 
qaratilgan, bu albatta mamlakatda iqtisodiy o’ sish va bandlik darajasini oshirishga 
xizmat qiladi. Demak, iqtisodiyotda pul taklifini oshirish kredit foiz foiz 
stavkalaini pasayushiga olib keladi, qimmatli qog’ ozlarni sotib olish, majburiy 
zaxira normasi va qayta moliyalash stavkasi (hisob stavkasi) darajasini pasaytirishi 
lozim. Iqtisodiyotda inflatsiya darajasi yuqori bulgan hollarda Markaziy bank 
qimmat pullar siyosatini qullaydi, buning asosiy maqsadi umumiy xarajatlar va 

---

184 
umumiy takliflarni qisqartirishga qaratiladi Bunda Markaziy bank tijorat 
banklarning ortiqcha pul mablag’ larini strilizatsiya qilish maqsadida va 
davlatning qimmatli qog’ ozlarini sotadi, majburiy zaxira va hisob stavkalari 
normasini oshirdi. 
Pul-kredit siyosatining qator usullari mavjud bulib, ularning asosiylari 
quyidagilar : 
-
tijorat banklariga nisbatan urnatilgan majburiy zaxira siyosati ; 
-
tijorat banklarini qayta moliyalash siyosati (hisob stavkasi) ; 
-
ochiq bozordagi siyosati; 
-
valyuta va depazit siyosati. 
Iqtisodiy adabiyotlarda va xalqaro bank amaliyotida Markaziy banklarning 
pul-kredit siyosati monetar siyosat, monetar instrumentlar tarzida ham yuritiladi. 
Biroq, Markaziy bankning pul-krediti siyosati qanday tarzda yuritilishiga 
qaramasdan, ularning maqsadi bitta masalaga, ya’ ni mamlakat milliy 
valyutasining barqarorligini ta’ minlashga qaratiladi. 
Xalqaro bank amaliyoti va xo’ jalik yuritish tajribasidan ma’ lumki, milliy 
valyuta sotib olish qobiliyatining tushib ketishi iqtisodiyotda inflyatsiya 
darajasining oshishiga va mamlakatda ishsizlik darajasining oshishiga va 
mamlakatda ishsizlik darajasining pasayishiga olib keladi va aksincha . Ya’ ni, 
inflyatsiya darajasining pasayishi esa mamlakatda ishsizlik darajasining oshishiga 
olib keladi. 
Markaziy bank aynan shu iqtisodiy jarayonni milliy iqtisodiyotga salbiy 
ta’ sir etmaydigan darajada ushlab turish va milliy valyutaning barqarorligini 
taminlash uchun pul-kredit siyosati usullariniamaliyotga joriy etadi. 
O’ zbekiston Respublikasi Markaziy bankining pul-kredit siyosati 
O’ zbekiston Respublikasi Markaziy banki to’ g’ risida” gi Qonunning 23-
moddasiga binoan kelgusi yil uchun mamlakat monetary siyosatining asosiy 
yo’ nalishlari sifatida ishlab chiqiladi. 
Xususan, ushbu siyosat: 
-
iqtisodiy kon’ yunkturaning tahlili va istiqbol ko’ rsatkichlarini; 

---

185 
-
muomalada bo’ lgan pul massasining iqtisodiy jihatdan asoslangan 
chegaralarini; 
-
pul massasi yillik o’ sish su’ ratining aniq maqsadli ko’ rsatkichlarini, shu 
jumladan, Markaziy bank ichki aktivlarining o’ zgarishini; 
-
pul-kredit sohasini tartibga solishga doir harakatlarning aniq maqsadli asosiy 
ko’ rsatkichlarini o’ z ichiga oladi.