|
Fizikadan ко 'rgazma vositalarga quyidagilar kiradi:
1. Hajmiy modellar: Agar qurolni yoki tuzilmaning o ‘zini ko'rsatish mumkin bo 'lm asa unga. aynan, mos keladigan modellardan foydalaniladi. Masalan, issiqlik va elektr dvigatellari, gidravlik press, suv omborlari, nasos, ko'tam ia kran va boshqalar. Ulami o'quvchilar uchun chiqarilgan turli konstruktorlik detallaridan yasasa boiadi. Bunday modellami fizika-texnika to'garaklarining qatnashchilari yasashadi.
2. Kinematik sxemalar - faner yoki kartondan yasalgan modellar yoki sxemalar. Bunday sxemalaming ayrim qismlari harakat I anuvchi bo'lib, hodisaning yuz berish mexanizmini yoki qurolning ishlash prinsipini yaqqol ko'rsatadi. Bularga elektrlashtirilgan sxemalar ham kiradi.
3. Illustratsion model-maketlar, masalan, kristall panjaraning modeli. Fizika fanini o'qitishda maketlar unchalik ko‘p qoilanilinaydi. Biroq ular ayrim hollarda o'zigaxos ahamiyatga ega. Masalan, suv-elektrstansiyalarining, suv ornborlarining plotinasini. shlyuzlaming maketlari va boshqa omiiiar. Ular ko'rgazmali obrazni hosil qilib, aniq
ta’savvur hosil qilishga imkon yaratadi.
4. Kolleksiyalar. Fizika kursini o'qitishda turli predmetlarning materiallai'iga tegishli kolleksiyalar qo'llaniladi. Masalan, kristall, o ‘tkazgichlar va dialektriklar, yarim o'tkazgichlar. elektr lampalari, bir xil shakldagi turli moddalar va boshqalar.
5. Jadvallar va plakallar - turli murakkab o‘quv qurollarning tuzilishlari bilan
o‘quvchilarni tanishtirish vaqtida qo'llaniladi. Bunday plakatlarda qurollarning, qurilmalaming tashqi ko'rinishini, optik tizimlarda nurning yurishini, qurollarning ayrim detallarini va ularning ishlash prinsiplari aks ettiriladi. Bunday plakatlar turkum iga quyidagilarni qo‘shsa bo'iadi. Mendeleyev elementlar davriy tizimi. asosiy fizik birliklar, asosiy fizik kattaliklar, fundamental doimiyliklar, elementar zarralar va boshqalar. Shunga o ‘xshash ko'rgazm a qurollarning bu turiga buyuk fizik olimlaming pottretlari ham kiiadi. Jadvallar va plakatlarni saqlashga alohida e’tibor berish kerak.
6. Diagrammalw. Fizika fanini o'qitish jarayonida, o'qituvchilar ko’pincha taqqoslovchi diagrammalardan foydalanishadi. Masalan, turli yoqilg'ilam ing issiqlik berish imkoniyati, moddalarning solishtirma issiqligi, mashinalarning foydali ish koeffitsienti. kosmik tezliklar va boshqalar.
7. Grafiklar —fizik kattaliklar orasidagi funksional bogianishlam i o'rgatishda muhim aham iyatga ega. Bunda asosiy e'tibor, tayyor grafikni emas, uning dinamikasini ko‘rsatishga qaratilishi kerak.
8. Epoproeksiya –shaffof bo’lmagan jismlamrning sirtidagi rasmlam iproyeksiyalab ko'rsatishda qollaniladi. Masalan, kitoblardagi rasmlar, sxemalar, o ‘quvchi laming daftarlaridagi yozuvlar, m aydadetallar proeksiyalanadi. Katta o’lchamli rasmlami va chizmalami o'ziday qilib tayyorlash mumkin.
9. Diaproyeksiya - shaffof jism lam ing sirtidagi rasmlami proyeksiyalashda qollaniladi. Bunda o'qituvchi diapozitiv, diafilm, kinofilmlarning slaydlarini tayyorlash. yig'ish, saqlash va darsda foydalanish bo'yicha ko'p ishlami bajarishi kerak.
10. Radio eshittirish va teleko 'rsatuvlar kinofilm va magnitqfonlar.
11. Kompyuter texnologiyasi, multimedia xizmat lari.
XULOSA
Tajribalar shuni ko’rsatadiki bashlangan ishni sabrtoqat bilan mustaqil ravishda tinmay izlanish oraqali ohiriga yetganlaridagina hayotda ko’zlagan maqsadlariga erishadilar.
Ta'lim va tarbiyaning sifat va samaradorligi-juda ko'p omillarga bog'liq boiganligi uchun ham bu borada yagona va qudratli tavsiya yoki yo‘l-yo'riq berib bo’lmaydi. Hattoki, zamonaviy pedagogik yoki axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan ham foydalana bilish- ning o'ziga xos va o'ziga mos mezonlari mavjudligini unul
tmaslik kerak. Noan’anaviylik, innovatsiya yoki interfaollik bayrog'ini baland ko'taruvchilar ham o'qitishning ming (balki, million) yillik an’ana va tajribalari, to'plangan ulkan tajribaviy zaxirasini inkor etmasliklari lozim. Eski va yangining o'zaro munosabati, bazis va ustqurmaning mutanosibligi, an’ana va tashabbusning kelishuvchanlik tamoyillarini unutmaslik kerak.
Foydalanilgan adabiyotlar
Avliyoqulov N.H. Zamonaviy o'qitish texnologiyalari. — Muallif, 2001.
Ahmadjonov . Oliy texnika o'quv yurtlarida fizika fanini o‘qitish
samaradorligini oshirish yollari. Ped. fan. dok. diss. avtoref.—Т., 1995.
Baydedayev A., Mamadazimov М.. Djorayev М va boshq. M aktabda
fizika va astronomiya o'qitish. MetodoJogik va dunyoqarash aspektlari. - Т.:
O'qituvchi. 1994.
Begimqulov U.SI. Pedagogik ta’lim jarayonini axborotlaslitirishni tashkil
etish. boshqarish nazariyasi va amalivoti. Ped. fan. dokt. diss. Avtoref. -Т.,
2007.
Glazunov А.Г., Nurminskiy 1.1., Pinskiy A.A. Q ‘rta maktabdafizika fanini
o'qitish metodikasi. Nostatsionar holatlar elektrodinamikasi. Kvant fizikasi.-
Т.: O'qituvchi, 1996.
Jo'raev М. Fizika fanini o'qitishda statistik g'oyalar. - Т.: O'qituvchi.1996.
Mirzaxmedov В.М. vaboshq. Fizika fanini o'qitish metodikasi.-T., 2010.
No‘monxo'jayev A . va boshq. Fizika. Akademik litseylar uchun. 1-2-3-
qismlar.-T: Oqituvcbi, 2002.
www.ziyo.uz
www.google.com
Do'stlaringiz bilan baham: |
