Fanidan O‘quv metodik majmua

1. Ishlab chiqarish korxonalarini shamollatish, ularning turlari, umumiy va mahalliy shamollatishning 
mohiyati. 
2. Ishlab chiqarishda yoritish va uni meyorlari. 
3. Ishlab chiqarishda shovqin va titrash.
 
1. Ishlab chiqarish korxonalarini shamollatish, ularning turlari, umumiy va mahalliy 
shamollatishning mohiyati. 
Ishlab chiqarishda shamollatish
- bu davlat standarti talabiga mos holda, xonalardan ortiqcha issiqlikni, 
namlikni, changlarni, zararli gazlar va bug’larni chiqarish va mikroiqlimni yaratish uchun zarur qurilmalar 
tizimidir. 
Xonalardagi havo almashinuvini ichki va tashqi havo harorati va bosimni farqi hisobiga tabiiy yo‘l bilan 
darchalardan va shu maqsaddagi quvurlar orqali amalga oshiriladi. Bunday shamollatish tabiiy shamollatish 
yoki aeratsiya deyiladi. Shamollatkichlar xonaga havoni uzatishi va xonadan havoni chiqarishi yoki bir vaqtda 
buning har ikkalasini amalga oshirishi mumkin. 
Shamollatkichlar ishlatish joyig’a qarab umumiy va mahalliy shamollatkichlarga bo‘linadi.
Umumlashtiruvchi shamollatkich butun xonadagi havoni almashtirsa, mahalliy shamollatkich esa 
ma’lum bir joylardagi havoni almashtiradi (6-rasm). 
6-rasm. Havonikiritishvachiqarishmexanikshamollatkichlari: 
1-havoqabulkilgich; 2-havouzatkichlar; 3-filtr; 
4-kalorifer; 5-markazdanqochmaShamollatkich; 6-havonixonagakiritishteshiklari; 7-havonixonadanchiqarishteshiklari; 
8-rostlashklapani; 9-havonichiqarishqurilmasi; 10-havoaylanishinita’minlovchiuzatishqurilmasi; 11-xona. 
Shamollatkichning samaradorligi shamollatish qurilmasining quvvatiga va havo almashtirishni tashkil 
etishning ma’lum qoidalariga rioya qilishga bog‘liq bo‘ladi. 
Xonadan chiqarilayotgan havoni bevosita zararliliklar ajralayotgan joydan yoki ifloslangan zonadan 
olish kerak. Bunda xonadan chiqarilayotgan iflos havo oqimini odamlar nafas oladigan zona orqali yoki 
odamlar tez-tez bo‘ladigan zonadan o‘tishiga yo‘l qo‘ymaslik kerak. Xonadan tashqariga chiqariladigan iflos 
havoni shamol oqimi yaxshi bo‘lgan tomonga chiqarish lozim.(6.1-rasm).