Fanidan O‘quv metodik majmua

Kimyoviy xavfli va zararli omillar quyidagilarga bo‘linadi: 
Odam organizmiga ta’sir qilish xususiyatiga qarab:
toksik; qo‘zg‘atuvchi; sensibilli; kanserogen;
mutagen; reproduktiv funksiyasiga ta’sir qiluvchi. 
Odam organizmiga kirish yo‘liga qarab:
nafas olish a’zolari; oshqozon-ichak trakti; teri qoplamasi va 
shilliq parda orqali. 
Biologik xavfli va zararli ishlab chiqarish omillar
quyidagi biologik obyektlarni o‘z ichiga qamrab 
oladi: 
Patogen mikroorganizmlar (bakteriyalar, viruslar, rikketsiyalar, spiroxetlar, zamburug‘lar) va ularning 
faoliyati mahsuli; 
Mikroorganizmlar (o‘simlik, hayvonlar). 
Psixofiziologik xavfli va zararli ishlab chiqarish omillar
ta’sir qilish xususiyatiga qarab quyidagilarga 
bo‘linadi: 
-
fizikaviy zo‘riqishlar (statik, dinamik); 
-
ruhiy-asab zuriqishlar (aqliy o‘ta kuchlanish, analizatorlarni o‘ta kuchlanishi, mehnatni monotonligi, 
emotsional zo‘riqishlar). 
Shuni hisobga olish kerakki, bir xil xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari birdaniga har xil guruh 
omillariga tegishli bo‘lishi mumkin. Masalan, ishlab chiqarish changi yuzaga kelishi va fizikaviy holati, 
o‘lchov birligi bo‘yicha fizikaviy omil bo‘ladi, odamni organizmiga ta’siri bo‘yicha (toksik, fibrogen va b.) 
kimyoviy omilga tegishli. 
 
Nazarot savollari 
1. Changning inson organizmiga zararli ta’siriniaytib bering. 
2. Zararli changlar bilan ifloslanganlik darajasini aniqlashda shaxsiy himoya vositalaridan foydalanishning 
ahamiyatini ayting? 
3. Ish joylarinida zararli gazlar bilan ishlaganda shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish haqida ma’lumot 
bering? 
 
7-Mа’ruzа: Ishlab chiqarish korxonalarini shamollatish, yoritish, 
shovqin va titrash tizimi 
 
Reja: 

---

49