Фанидан маъруза матни



Download 6,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet131/174
Sana14.04.2022
Hajmi6,4 Mb.
#552665
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   174
Bog'liq
gidroenergetik qurilmalar

 
 
25 – маъруза. ГАЭСлар классификацияси ва параметрлари. ГАЭС асосий иншоотлари 
таркиби. ГАЭС техник схемалари ва компановкаси. ГАЭС агрегати хиллари ва уларни 
танлаш. ГАЭС бинолари компановкаси. 
 
 
Гидроаккумуляцион электростанциялар (ГАЭС) 
гидроэнергетик қурилмаларнинг 
юқори келтирилган икки турининг ҳам вазифасини бажариш мумкин, яъни ГЭС сифатида ҳам ва 
насос станцияси ҳолатида ҳам ишлаш мумкин. 
Сутканинг баъзи пайтларида (кечаси) энергия истеъмоли кундузги энергия истеъмоли 
қийматидан анча паст бўлади. Шундай пайтларда ГАЭСда насос агрегатлари ишга т ушиб юқори 


бьефдаги сув ҳавзасини тўлдиради. Кундузги энергия истеъмоли энг юқори бўлган соатларда 
юқори бьефдаги ҳавзадан сув пастга тушиб турбиналарни ишга туширилади ва электр энергияси 
ишлаб чиқилади. 
Натижада насослар арзон электр энергия истеъмол қилиб сув ҳавзасида зарур миқдордаги 
сувни тўплайди, ундан эса анчагина қиммат бўлган электр энергияни ишлаб чиқариш учун 
фойдаланилади. 
ГАЭСларнинг самарадорлиги шундан иборатки, улар кундуз куни эрталаб ва кечки 
энергия истеъмолининг максимум қийматларида энерго системага ишлайди, кечаси эса арзон, 
баъзан эса талаб қилинмаган электр энергиясидан фойдаланилади. ГАЭС фақат суткалик эмас, 
балки ҳафталик ва мавсумий сув режимига мослаб ишлайдиган бўлиши мумкин. 
ГАЭС ҳар хил энергия йўқолишлари ҳисобига, энерготармоқдан оладиган энергиясининг
70÷75 % қийматини қайта ҳосил қилади. ГАЭС кечаси ҳосил бўладиган юкланиш графиги 
ўзилишини тўлдириб, ҳамда эрталабки ва кечки чўққи юкланишни камайтириб, АЭС ва ИЭС 
техник ишлаш шароитини сезиларли даражада яхшилайди ва 1 кВт соат электр энергияси олишга 
кетадиган солиштирма ѐқилғи сарфини камайтиради, натижада электроэнергетика тармоғида 
ѐқилғини иқтисодий тежаш имконини беради. 
ГАЭС электроэнергетика тармоғида юкланиш пасайганда электрэнергиясини исьтемол 
қилган ҳолда насос режимида ишлаб сувни юқори бассейнга йиғади, яьни аккумулятор 
вазифасини ўтайди. Электроэнергетика тармоғининг пик вақтида ГАЭС турбина режимида 
ишлайди ва юқори бассейндан сувни пастки бассейнга ташлаб электр энергияси ишлаб чиқаради.
ГАЭСнинг қуйидаги синфий гуруҳлари мавжуд: 
1. Напор қиймати бўйича – паст напорли (Н 100 м), юқори напорли (Н 700 м), ўртача 
напорли (Н=100 – 700 м); 
2. Гидроэнергетик қурилма тури бўйича – соф ГАЭС, ГЭС – ГАЭС, ГЭС – НС; 
3. Қувурлар йўлида ГАЭС биносининг жойлашиш сxемаси бўйича – бошланишда 
жойлашган, оралиқда жойлашган, оxирида жойлашган (25.4 - расм); 
4. Сув тўпланадиган ҳавзалар (омборлар) сони бўйича - бир ҳавзали, икки ҳавзали, уч 
ҳавзали; 
5. ГАЭС биноси тури бўйича – ер устида жойлашган, ер остида жойлашган, ярим ер остида 
жойлашган; 
6. Агрегатлар сxемаси бўйича – икки машинали, уч машинали ва тўрт машинали (25.5 - 
расм). 
Юқорида таъкидлангандек қурилмалар тури бўйича ГАЭС соф, ГЭС – ГАЭС, ГЭС – НС 
каби схемаларга эга бўлиши мумкин. 
Соф ГАЭС ѐки буни оддий аккумуляциялаш ҳам деб аталади. (25.1 – расм)

Download 6,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   174




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish