Fanidan barcha bakalavriat ta’lim yo

Suyak singan paytda birinchi tibbiy yordam ko’rsatishning asosiy qoidasi 
shikastlangan kishining hayotini saqlab qolishga qaratilgan usul-amallarni birinchi 
navbatda bajarish: arteriyalardan qon ketishini to’xtatish travmatik shokning 
oldini olish, keyin esa jaroxatga steril bog’lam bog’lash va qo’lda bor vositalardan 
foydalanib immobilizatsiya qilishdan iborat. Immobilizatsiyadan asosiy maqsad 

---

349 
singan joydagi suyaklarni qimirlamaydigan qilib qo’yishdir. Bunda og’riq 
kamayadi, natijada travmatik shokning oldini olish oson boladi. Suyak singanida 
o’sha joy yaqinidagi ikkita bo’g’imni (singan joyning yuqorisi va pastidagi 
bo’g’imni) maxsus shinalar yoki qo’lda bor vositalar yordamida taxtakachlab 
qo’yish yo’li bilan singan joyning qimirlamay turishi ta’minlanadi. Shu tariqa 
taxtakachlab qilingan immobilizatsiya transport immobilizatsiyasi deb ataladi. 
Immobilizatsiyadan ko’zlangan maqsad singan joydagi suyaklarni o’rnidan 
siljitmaslik, qimirlamaydigan qilishdir. Bunday xolatda og’riqlar kamayadi, 
travmalik shokning oldi olinadi.
Transport shinalarining asosiy turlari:
 shotisimon va to’rsimon qilib ishlangan 
metall shinalar, faneradan ishlangan shinalar bo’lishi mumkin. Oyoqqa qo’yish 
uchun mo’ljallangan maxsus transport shinasi (Deterixis shinasi) esa yog’ochdan 
ishlangan bo’lib, tovonga taqalib turadigan fanera va burama tayoqchadan iborat. 
Immobilizatsiya qilish uchun fanera bo’laklari, tayoqlar, yupqa taxtalar, har xil 
ro’zg’or buyumalari va singan joyni qimirlamaydigan qilib qo’yishga ishlatsa 
bo’ladigan boshqa narsalardan foydalanish mumkin. 
Kalla suyaklari singan paytda aksariyat xollarda bosh miya ham zararlanadi.