Фан бўйича талабаларнинг билим, кўникма ва малакаларига қўйиладиган талаблар

2.2. Аҳоли бозорни таҳлил қилишнинг асоси сифатида
Инсонлар бозор таҳлилининг асоси ҳисобланадилар. Аҳолининг сони қандай бўлади ва у ёш бўйича қандай тақсимланади, инсонлар қаерларда яшайдилар деган муаммоли масалалар демографик тадқиқотларнинг предметини ташкил этадилар ҳамда аҳолининг сони, тузилиши ва тақсимланишини белгилаб берадилар. Аҳолининг харид қобилияти ва ёки саломатлиги тўғрисидаги маълумотлар билан юқорида келтирилган муаммоли масалалар боғланувчи таҳлил тури иқтисодий демография деб номланади. Иқтисодий демография мамлакат аҳолисининг иқтисодий тавсифномаларини тадқиқ этиш билан шуғулланади. Шимолий Америка ва Европа учун аҳолининг секин ўсиши характерлидир, бироқ фирма ўз саъй-ҳаракатларини ўсувчи сегментларга жамласа ёки рақобатчилардан истеъмолчиларнинг бир қисмини олса, бу ҳолда ушбу сегмент бутун бозорнинг қисқариши ёки ёки ўсишининг секинлашувида ҳам ўсиши мумкин.
Аҳолишунослик тенденцияси истеъмолчилар хулқ-атворларини тадқиқ қилишдаги бошқа ўзгарувчиларга нисбатан аниқ олдиндан айтилиши мумкин. Аҳоли демографияси коинот механикасини эслатиб туради. Табиий офатлар, урушлар, эпидемиялар каби номаълумлар ҳам мавжуддир бироқ одатда турли хил географик ҳудудларда аҳоли сонинг ўзгариши кўпинча аниқ башорат қилинади.
Учта ўзгарувчидан (туғилиш, ўлим, соф иммиграция) асосийси туғилиш ҳисобланади ва у мамлакат аҳолисини белгилаб беради. Бироқ туғилиш жуда ўзгарувчи катталик ҳисобланади. Аҳоли даражаси ўзгаришини башорат қилишдан олдин, келгусида қанча болалар туғилишини билиш зарурдир.
Туғилиш тўртта ўзгарувчи билан белгиланади:
- аҳолининг ёш бўйича тақсимланиши;
- никохда бўлган аҳолининг фоизи, уйдан ташқарида ишловчи аёллар фоизи ва никоҳга кирувчи кишиларнинг ўртача ёши фоизлари тўғрисидаги маълумотларни ўз ичига олган оила тузилиши;
- жамиятнинг оилага ва болаларга муносабати;
- технологиялар, масалан контрацептивларнинг мавжудлиги ва уларнинг қиймати.
Истиқболдаги аҳолини режалаштириш учун бир қатор тушунчалардан фойдаланилади.