Falsafa” kafedrasi «G‘oyalar falsafasi» fanidan o‘quv-uslubiy majmua toshkent-2011

g) yoshlarning bilim darajasi. Ilg‘or g‘oyalarning amalga oshirishning yana bir muxim sharti ularni o‘zlashtirish lozim bo‘lgan ijtimoiy qatlam yoki guruxning bilim saviyasi ma’lumotlik darajasidir. O‘zbekiston Respublikasida qabul qilingan Kadrlar tayyorlash milliy dasturi “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonun yoshlarning bilim va malakasini oshirishga qaratilgan tarixiy xujjatlardir, ular har bir yoshning bilim darajasini oshirishga, dunyoqarashining kengaytirishga xizmat qiladi.
d) odatiy, an’anaviy fikrlash tarzida yangicha, ilg‘or fikrlashga o‘tish mafkuraviy yangilanishlar jarayoning muxim xususiyatidir. Ta’kidlash lozimki, inson o‘zi uchun odatiy bo‘lib qolgan fikrlash tarzidan osonlikcha voz kecholmaydi, chunki eskicha fikrlash bir qarashda qulay bo‘lib ko‘rinadi. Lekin yangi davr, yangicha islohatlar, demokratiya, bozor munosabatlari aynan tafakkur va fikrdagi o‘zgarishlarni taqozo etadi va bu rivojlanishning, taraqqiyotning asosiy shartidir. Shuning uchun milliy istiqlol g‘oyasi asosiy tushuncha va tamoyillarining keng omma qalbi va ongiga singishi birdaniga, tez va bir tekisda ro‘y bermaydi. Bu –murakkab, bosqichma-bosqich amalga oshadigan jarayon bo‘lib, bu jarayonda, boshqa ijtimoiy qatlam vakillaridan farqli o‘laroq yoshlar tashabbuskorlik ko‘rsatishi va o‘z dunyoqarashi, e’tiqodi bilan boshqalarga ta’sir ko‘rsatishi kerak.
Oilaviy va mafkuraviy tarbiya. Shaxs ma’naviyati, uning dunyoqarashi, insonning tasavvur va e’tiqodga aloqador ko‘nikmalar majmui asosan oilada shakllandi. Shu ma’noda oila – haqiqiy ma’naviyat o‘chog‘i, mafkuraviy tarbiya omili va muxitidir. Binobarin, milliy mafkuramizga xos ilk tushunchalar inson qalbi va ongiga avvalo oila muxitida singadi. Bu jarayon bobolar o‘giti, ota ibrati, ona mehri orqali amalga oshiriladi.
Oila, uning asrlar mobaynida saqlanib kelayotgan muqaddas an’analari orqali yoshlarda Vatanga muhabbat, iymon, e’tiqod, mas’uliyat, vatanparvarlik, insonparvarlik, ilmga ishtiyoq va madaniyat ko‘nikmalari shakllanadi. Zero, har bir fuqaro oilaning jamiyatdagi o‘rni va vazifasini, Vatanning ostonadan boshlanishini tushunmasdan turib, o‘zini mukammal inson deb his qila olmaydi.
Bolalarda yoshlikdan xalq va yurt taqdiri uchun fidoyilik tuyg‘usini shakllantirish mafkuraviy tarbiyada muhim o‘rin tutadi. Buning uchun bola hayotning dastlabki yillaridan boshlab, uni narsalar olami bilan tanishtirishning milliy an’analarimizga xos shakllarini qo‘llash lozim. Bu jarayonda milliy turmush tarzimizga yot bo‘lgan “jangari” o‘yinchoqlar, multfilmlar, kinofilmlardan imkon qadar foydalanmaslik lozim. Sharqona odob va bashariyatning ezgu intilishlarini aks ettiruvchi o‘yinlar, o‘yinchoqlar, rasmli kitobchalar, milliy ertaklar asosida yaratilgan multfilmlar bolalardagi ilk yoshlikdan mafkuraviy qarashlarning to‘g‘ri shakllanishida qo‘l keladi.