“Fakultetlararo umumtexnika fanlari” kafedrasi «Muhandislik chizmasi va eskizi» fanidan maruzalar matni muallif: Nurmetov M. R

”
 – nuqtaning profil proektsiyasi.(2.3-chizma) 
a,  а
’
,  а
”
  -  proektsiyalar  birgalikda  A  nuqtaning  ortogonal 
proektsiyalarideyiladi. 
QOIDA. Nuqtaning gorizontal proektsiyalari tekisligidan uzoqligi shu 
nuqta  frontal  proektsiyasining  ОХ  o`qidan  uzoqligiga  teng;  (nuqtaning 
frontal 
proektsiyalari 
tekisligidan 
uzoqligi 
shu 
nuqta 
gorizontal 
proektsiyasining ОХ o`qidan uzoqligiga teng. 
Nuqtalarning ortogonal proektsiyalarini shu nuqtalarning o`zini ifodalaydi, 
lekin  buning  uchun  o`zaro  perpendikulyar    ikkita  tekislikni  bir  vaqtda  ko`rish 
kerak..Tekisliklarning  kesishuv  chiziqlari  (OX,  OY,  OZ)  proektsiya  o`qlari, 
ularning umumiy kesishuv nuqtasi (О) esa kordinatalar boshi deyiladi. V tekislikni 
o`z  joyida  qoldirib,  H  tekislikni  ОХ  o`qi  atrofida  chapdan  qaraganda  soat 
strelkasining  yurish  tomoniga  90, W  tekislikni  OZ  o`qi  atrofida  yuqoridan pastga 
qaraganda  soat  strelkasining  yurishiga  teskari  tomonga  90  aylantirib,  ularni  V 
tekislik bilan jiplashtirsak, sakkiz oktantaning epyuri kelib chiqadi. 

---

 
 
Shakldagi fazoviy chizmada birinchi okiantda olingan  – А nuqta va uning 
ortogonal proektsiyalari tasvirlangan. A nuqtadan Н, V, W tekisliklarga birin-ketin 
perpendikulyar  (proektsiyalovchi  nurlar)  o`tkazib,  nuqtaning  а,  а