|
institutsional asoslari
I. Xalqaro me‟yor-institutlar (konvensiyalar, kodekslar, nizomlar, turizm sohasida hamkorlik, franchayzing to‟g‟risi dashartnomalar, autsoringga oid shartnomalar, konsession kelishuvga oid shartnomalar, boshqaruvga oid shartnomalar)
|
Turizm industriyasi tashkilotlarining notijoriy birlashmalari
|
Turizm industriyasi tashkilotlarining tijoriy birlashmalari
|
Tashkiliy tuzilmalar
|
Turizm industriyasi tashkilotlarining xalqaro notijoriy birlashmalari:
Xalqaro mehmonxonalar assotsiatsiyasi IHA, Turagentlar
assotsiatsiyalaring Butunjahon
federatsiyasi UFTAA, Osiyo va tinch okeani mamlakatlari turistik
assotsiatsiyasi PATA, Xalqaro havo transporti assotsiatsiyasi, Xalqaro
turistik alyans AIT, Bo‘sh vaqtda dam olish masalalar ibo‘yicha
umumjahon assotsiatsiyasi WLRA,
Xalqaro turoperatorlar Federatsiyasi IFTO, Umumjahon turagentlar assotsiatsiyasi WATA, Xalqaro aviatranspor tassotsiatsiyasi IATA vah.k.
|
Turizm industriyasi tashkilotlarining Xalqaro tijoriy birlashmalari (mehmonxonalar to‘ri, strategik alyans va xoldinglar), qo‘shma
korxonalar, xalqaro moliyakredit institutlari (Evropa taraqqiyot banki, sug‘urta tashkilotlarivah.k.)
|
Turizmni rivojlantirishga oid xalqaro tashkilotlar Butunjahon turistik tashkiloti UNWTO, Turizm va sayohatlar bo‘yicha butunjahon
Kengashi WTTC,
Madaniyat, ilm-fan bo‘yicha birlashgan millatlar tashkiloti UNESCO, Xalqaro fuqarolik aviatsiyasi tashkiloti ICAO, Xalqaro dengiz tashkiloti IMO, Yevropa turistik Komissiyasi ETC vah.k.
|
II. Milliy me‟yor-institutlar (Kostitutsiya, Fuqarolik Kodeksi, Qonunlar, Soliq kodeksi, litsenziya va sertifikatlashga oid mavjud me‟yoriy-huquqiy xujjatlar, franchayzing to‟g‟risida shartnomalar, autsoringga oid shartnomalar, konsession kelishuvga oid shartnomalar, boshqaruvga oid shartnomalar, turizm sohasida hududlararo sheriklik bo‟yicha shartnomalar)
|
O‘zbekiston Respublikasida faoliyat O‘zbekiston Respublikasida Qonun chiqaruvchi va yurituvchi turistik tashkilotlarning faoliyat yurituvchi Turizm vakolatli davlat notijoriy birlashmalari (Xususiy industriyasi tashkilotlarining organlari (Oliy Majlis, turistik tashkilotlar assotsiatsiyasi), tijoriy birlashmalari (strategik Vazirlar Mahkamasi, turizm sohasida o‘z-o‘zini alyans, xoldinglar, Madaniyat va sport boshqaruvchi tashkilotlar. franchayzing kelishuvidagi ishlari bo‘yicha
tashkilotlarvah.k.) vazirlik, ―O‘zbekturizm‖MK,
Turizmni rivojlantirish qo‘mitasi)
|
III. Hududiy me‟yor-institutlar (hududiy me‟yoriy-huquqiy hujjatlar, litsenziya va sertifikatlashga oid mavjud me‟yoriy-huquqiy xujjatlar, franchayzing to‟g‟risida shartnomalar, autsoringga oid shartnomalar, konsession kelishuvga oid shartnomalar, boshqaruvga oid shartnomalar, sherikchilik mas‟uliyati, ijtimoiy mas‟uliyat, ijtimoiy
|
javobgarlik)
|
Hududda faoliyat yurituvchi turistik tashkilotlarning notijoriy birlashmalari (Hududiy turistik
klaster a‘zolari Uyushmasi)
|
Samarqand viloyatida faoliyat yurituvchi turizm industriyasi tashkilotlarining tijoriy birlashmalari (strategik alyans, xoldinglar, franchayzing kelishuvidagi tashkilotlar, autsorcing
kelishuvlari vah.k.)
|
Hududiy davlat hokimiyati organlari va jamoatchilik tashkilotlari (Viloyat statistika Boshqarmasi,
Viloyat soliq
Inspeksiyasi,
―O‘zbekturizm‖ MK hududiy bo‘limi),
Hududiy turistik klaster
faoliyatini
Muvofiqlashtirish
Kengashi
|
*Manba: Alimova M.T. ―Hududiy turizm bozorining rivojlanish xususiyatlari va tendensiyalari (Samarqand viloyati misolida)‖. Iqtisodiyot fanlari doktori ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiyasi. 2017 y.
Jahon xalqaro turistik tashkilotlarining asosiy maqsadi va vazifalari quyidagilardan iborat: turizm industriyasi tashkilotlari qiziqishlarini namoyon etish va himoya qilish; turizm sohasi siyosatini belgilash; jahon turizmi rivojlanishining tarkibiy unsurlarini shakllantirish; tashkilot a‘zo mamlakatlari o‘rtasida o‘zaro manfaatli hamkorlikni o‘rnatish hamda ushbu mamlakatlarda turizm industriyasining rivojlanish muammolarini hal qilishga va ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishida amaliy yordam ko‘rsatishdan iborat hisoblanadi.
Ahamiyatli tomoni shundaki, xalqaro tashkilotlar (assotsiatsiya, uyushma, alyans shaklida) o‘z faoliyatlarini o‘zaro hamkorlik va hamjihatlik tamoyillari asosida tashkil etadi.
Hozirgi vaqtda O‘zbekiston Respublikasi turizm sohasi faoliyati birqator qonuniy aktlar va me‘yoriy-huquqiy hujjatlar asosida amalga oshirilmoqda. Mustaqillikning ilk yillaridan bugungi kunga qadar, mamlakatimizda zamonaviy sivilizatsiyalashgan turizm bozorining huquqiy asoslarini shakllantiruvchi va rivojlantiruvchi me‘yoriy-huquqiy hujjatlar qabul qilindi. Shuni alohida ta‘kidlab o‘tish lozimki, mamlakatimizda turistik faoliyat qonunchiligi xalqaro huquq tamoyillari va me‘yorlari asosida ishlab chiqilgan.
Mamlakatimiz turizm sohasida tashkiliy-huquqiy muhitni shakllanishi va rivojlanishining asosiy tendensiyasi nafaqat turizm tashkilotchilarini faoliyati va turistik mahsulot iste‘molchilarining huquqlarini himoyaqilish bilan bog‘liq masalalarni, balki xizmat ko‘rsatish sifati, turizmda xavfsizlikni ta‘minlash, xalqaro standartlarga amal qilish masalalarini mujassam etgan turizm tarmog‘ining fundamental va keng qamrovli qonunchilik negizini shakllantirish va rivojlantirishdan iborat bo‘ldi. Mamlakatimizda turizm sohasining institutsional (me‘yoriy-huquqiy jihatlari) asosini tizimli tarzda quyidagicha aks ettirish mumkin (1.1-rasm).
Hududiy turizm bozorida ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlarni tartiblashtiruvchi me‘yoriy-huquqiy institutlar tizimi tuzilmasining milliy darajasiga oid qonunlar, me‘yoriy-huquqiy xujjatlar quyidagilardan iborat:
Do'stlaringiz bilan baham: |
