F. R. Xolboyev, D. A. Azimov, E. Sh. Shernazarov z o o g e o g r a f I y a

gan va ulaming ko‘pchiligi y o ‘qolib ketish arafasidagi turlardir. Neo-
endemiklar fauna tarkibida yaqinda paydo bo‘lgan va hali birlamchi
arealidan tashqariga tarqalishga ulgurmagan yosh tur va avlodlardan
tashkil topadi.
Endemiklaming yoshini aniqlash ancha murakkab bo‘lib, buning
uchun paleontologik materiallami tahlil qilish talab etiladi. Bunda
o‘rganilayotgan tur tegishli bo‘lgan guruh sistematik jihatdan tahlil
etiladi. Odatda, tuban belgilaming saqlanib qolganligi - turning
qadimiyligidan, aksincha, belgilaming rivojlanganligi esa - turning
yoshligidan dalolat beradi. Ammo har doim ham bunday natijalarga
erishib bo‘lmaydi.
3.3. Fauna yoshi va genezisi
Fauna uning tarkibiga turli vaqtda va turli yo‘llar bilan kirib kel-
gan, ekologik xususiyatlari juda xilma-xil bo‘lgan hamda kelib chiqishi
o‘zaro farq qiluvchi turlardan tashkil topadi. Fauna tarkibidagi element­
lar nafaqat geografik tarqalishi, balki yoshi (filogenez) bilan ham farqla-
nadi. Fauna yoshini aniqlashda, uning tarkibidagi turlar yoki avlodlar-
ning yoshini va muayyan fauna tarkibiga kirgan vaqtini aniqlash muhim.
Qadimiy turlaming yoshini aniqlashda paleontologik dalillarga
tayanib ish ko‘riladi va bunda ham turning absolyut yoshini aniqlash
juda qiyin kechadi. Zoogeografik ma’lumotlar ham turning qadimiy-
ligini yoki yoshligini aniqlashda bilvosita dalil sifatida xizmat qili-
shi mumkin. Masalan, qandaydir bir tur materikda hamda unga yaqin
bo‘lgan orollarda uchraydi, agarda mazkur tur suv havzalarini kechib
o ‘tish qobiliyatiga ega bo‘lmasa, demak, uning tarqalishi mazkur ma-
terikdan orollaming ajralishi yuz berishidan oldin sodir bo‘lgan, degan
xulosaga ega bo‘lamiz. Mabodo, turning absolyut yoshini aniqlash