Xizmat ko'rsatilgan chet ellik turistlar
soni tahlil q ilinga nda, u
2004-yilda 1993-yilga nisbatan
2,8
barobarga k o 'p a y g an in i k o 'ra m iz ,
en g k o 'p ko'rsatkich esa yuqorida aytilgandek 1999 va 2000-yillarga
to 'g 'ri keladi. U shbu yillarda ular m utanosib ravishda 274 m ing va 278
ming kishini tashkil qilgan. Xizmat ko'rsatilgan chet ellik turistlar so n i
ning jadal s u r’atlar bilan o'sishi 1995, 1996-yillarga t o 'g 'r i keladi. T u
ristlar oqim in in g o'sishi s u r’ati 1995-yilda 51,1%
1996-yilda
88
,
8
%
ga teng bo'lgan. Lekin, 2001 -yilga kelib yillik o'sish s u r ’ati keskin
kam aygan va u m anfiy 16,8% ni tashkil qilgan. Shu kabi k o'rsatkich
2002-yilda h am kuzatiladi, y a ’ni manfiy o'sish sur’ati ushbu yilda 14,4%
ni tashkil qiladi. B unday b e q a ro r o'sish s u r’ati oxirgi
yillar d u n y o m iq-
yosida h am iqtisodiy, h am siyosiy beqarorlik davri b o 'lg a n i bilan, t u
ristlar t o m o n id a n xavfsizlik talablari va kafolatlariga e ’tib o rn in g o rti
shi, turizm bozo rin in g keskin o'z garishi bilan asoslanadi. Lekin shunga
q a ra m a sd a n O 'z b ek is to n n in g turizm bozoridagi o 'r n i va m avqeyi ju d a
baland. C h e t elliklar t a ’biri bilan aytganda O 'z b e k isto n o ch iq o sm o n
ostidagi m uzey, yoki Ipak y o 'lining
asosiy c h o rrah a si, yo b o 'lm a s a
S harq darvozasi hisoblanadi. Bu o 'z navbatida ushbu m asala n i y an a d a
c h u q u r ro q va atroflicha tahlil qilishga h a m d a ilmiy asoslangan xulosalar
chiqarishga undaydi.
Yuqoridagi tahlildan k o 'rin ib turibdiki respublikada turistik eksport
xizm atin i va turistlarni qabul qilish k o 'la m in i qoniqarli d e b bo'lm aydi.
U sh b u k o 'rsa tk ic h la rn in g m a z m u n m ohiyatini
ochish u la r darajasini
im kon q ad a r oshirish, tegishli chora-tadbirlarni ishlab chiqish va amalga
oshirish valuta tushum ining iqtisodiy tahlilini yanada chuqurlashtirishni,
uning xilma-xil o'sish s u r ’atlarini ko'rib chiqishni talab etadi. Shu
bois quyida bir turistga t o 'g 'r i keladigan valuta tu s h u m i
va ch e t ellik
turistlarning respublika miqiyosida kishi — kun hisobidagi ko'rsatkichlari
din am ik asi keltiriladi.
Turistik eksport hajm ining kuzatilayotgan davrdagi o'sish su r’atlarini
qo n iq a rli deb bo'lm ay d i. A n 'a n a v iy turistik h u d u d la r b ila n bir q ato rd a
h o z ird a turistlar o qim i kam b o 'l g a n hududlarga, ayniqsa, T o sh k en t,
Jizza x, Sirdaryo va S urx o n d ary o viloyatlariga e ’tiborni
qaratish , ushbu
h u d u d l a r d a chet ellik tu ristla rn in g talab va istaklaridan kelib c h iq q a n
h o l d a ta d b irla r rejasini belgilash va ularni am alga oshirish m asalalari
k a t t a ah a m iy a t kasb etadi.
76