Ф. Жуманова, С. Авазова, Г. Жобборова, У. Хуснетдинов

б) мажбуриятлари ва жавобгарлиги: 
1) ўқув дастури асосида билимларни ўзлаштириш, дарс машғулотла -
рига қатнашиш, дарсларга мустақил тайёргарлик кўриш, педагог ходим-
лар томонидан берилган топшириқларни бажариш; 
2) таълим жараёни иштирокчиларига нисбатан жисмоний ёки руҳий 
зўравонлик ва уларнинг ўз вазифаларини бажаришга тўсқинлик қилмас-
лик; 
3) таълим ташкилоти устави (таъсис ҳужжати) талабларига, ички 
тартиб-қоидаларга, вақтинчалик турар жойларда яшаш қоидаларига, таъ-
лим фаолиятини ташкил этиш ва амалга оширишга оид бошқа ички ҳуж-
жатлар талабларига риоя қилиш; 
4) ахлоқий, маънавий ва жисмоний ривожланиш, ўз дунёқарашини 
кенгайтиришга интилиш; 
5) бошқа таълим олувчилар ва таълим жараёни иштирокчиларининг 
шаъни ва қадр-қимматини ҳурмат қилиш; 
6) таълим ташкилотининг (муассасасининг) мол-мулки, моддий ва 
маданий бойликларини асраб-авайлаш. 
Белгиланган мажбуриятларни бажармаганлик учун таълим олувчи-
лар қонун ҳужжатларига мувофиқ жавоб беради. 
II. Вояга етмаган таълим олувчилар ота-оналарининг (қонуний 
вакилларининг) ҳуқуқлари, мажбуриятлари ва жавобгарлиги: 
а) ҳуқуқлари: 
1) жисмоний ёки руҳий ривожланишида нуқсони бўлган, шунинг-
дек, узоқ вақт даволанишга муҳтож болага мактабгача, умумий ўрта ва 
ўрта махсус таълимни уйда якка тартибда олиш; 
2) оилада таълим олаётган боланинг фикрини инобатга олган ҳолда 
унинг ўқишини таълим ташкилотида (муассасасида) тегишли таълим бос-
қичида давом эттириш тўғрисида қарор қабул қилиш; 
3) таълим ташкилотлари (муассасалари) билан ҳамкорлик қилиш, 
ўқув жараёнини такомиллаштириш, моддий-техник базасини ривожлан-
тириш бўйича таклифлар бериш, ихтиёрий ёрдам кўрсатиш; 
4) таълим ташкилоти (муассасаси) устави (таъсис ҳужжати), таълим 
фаолиятини олиб бориш ҳуқуқини берувчи лицензия, давлат аккредита-
цияси тўғрисидаги сертификат, давлат таълим стандартлари, давлат таъ-
лим талаблари, малака талаблари, ўқув режаси ва ўқув фани дастурлари 

---

332 
ва таълим фаолиятини олиб бориш учун зарур бўлган бошқа ҳужжатлар 
билан танишиш; 
5) таълим мазмуни, қўлланилаётган таълим ва тарбия усуллари, таъ-
лим технологиялари, шунингдек, фарзандларининг фанларни ўзлашти-
риш натижалари билан танишиш; 
6) таълим олувчиларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳи-
моя қилиш; 
7) таълим ташкилоти (муассасаси) устави (таъсис ҳужжати)да бел-
гиланган тартибда уни бошқариш ва қарор қабул қилиш масалаларида иш-
тирок этиш;