Ёзувчи ўзи беқиёс ишон ган, ягона ҳақиқат деб бил

Софдил инсон эди
Халқимизнинг ажойиб одатлари бор. Марҳум ҳақида ran 
кетса, у ким бўлишидан қатъи назар, “Худо раҳмат қилсин, 
яхши инсон эди”, дейиш бор. Шундай инсонлар бўладики, 
унинг яқин киш иларигина эмас, таниш -билиш лари ҳам ай ­
нан шу гапни чин дилдан, фахрланиб айтадилар. Раҳматилла 
Иноғомов шунақа инсон эди. Бағрикенг, софдил, ҳаммага 
бирдек самимий муносабатда бўлувчи...
Раҳматилла ака кўп йиллар Миллий университетда иш- 
лади. Қардош халқлар адабиёти, Украина, Белорусия, Озар- 
бойжон адабиёти ҳақида, уларнинг етук намояндалари 
тугрисида талай китоблар ёзди. Бу жуда хайрли юмуш эди. 
Домланинг энг яхши китобларидан бири, шубҳасиз, элимиз- 
минг атоқли ва ардоқли шоири, Ўзбекистон Қаҳрамони Эр­
кин Воҳидов тўғрисидаги “Шоир бўлиш осонми” асаридир. 
Албатта, катта ижодкор ҳақида кўплар китоб ёзиш мум ­
кин. Бирок, Рахдоатилла аканинг китоби фақат шоир Эркин 
Воҳидовгина эмас, инсон Эркин Воҳидов ҳақидаги тадқиқот 
қамдир. Сабаби иккалалари кўп йиллик қадрдон дўст эди- 
лар. Дўст ҳақида рисола ёзиш эса ҳам осон, ҳам қийин. Осон- 
лиги шундаки, китоб қаҳрамони ҳақида айтадиган гапинг 
кўп бўлади. Қийинлиги шундаки, ўша “жуда кўп ra n ” ораси- 
дан энг муҳимларини танлаб олиш янада қийинроқ бўлади. 
Раҳматилла Иноғомовнинг китобида айнан шу “олтин меъ- 
ёр” топилган ва бу асар Эркин Вохдцов тўғрисидаги энг яхши 
тадқиқотлардан бири бўлиб қолди.
Раҳматилла Иноғомов кейинги йилларда “Жаҳон ада­
биёти” журналида ҳам хизм ат қилди. Дунё адабиётининг 
энг яхши намуналарини ўзбек китобхонининг мулкига ай- 
лантириш га салмоқли ҳисса қўшди. Айниқса, машхур адиб 
Сомерсет М оэмнинг жаҳон адабиётининг ноёб намунала- 
ридан бири бўлмиш “Оймома ва чақа” романи бунга ми- 
сол бўла олади. Асарда истеъдод эгаларига ҳеч қачон осон
Ўткир Хошимов. 
"Ярим аср дафтари''

---

тутиб бўлмаслиги, Тангри берган истеъдод ўта нозик, ўта 
ноёб нарса экани ниҳоятда теран очилган. Бу - Раҳматилла 
Иноғомовнинг минглаб китобхонларга аталган сўнгги 
туҳфаси бўлиб қолди.
Биз адиб ва шоирлар, олим ва мунаққидлар улфат бўлиб 
кўп сафарларга чиққанмиз. Кўп ҳамсуҳбат бўлганмиз. Ора- 
мизда Раҳматилла аканинг ўрни бошқача эди. Раҳматилла 
аканинг ҳамиша кулимсираб туриши, ҳар қандай вазиятда 
ҳам ўзини камтар тутиши, суҳбати ширинлиги, яхши шах- 
матчилиги, мулоҳазакорлиги ҳамманинг эҳтиром билан 
қарашига сабаб бўларди...
Таниқли олим, самимий ва дилбар инсон Раҳматилла 
Иноғомов хотираси дўстлари хотирасида узоқ яшайди.
94 
"Ярим аср дафтари' 
Ў ткир Ҳ ош и м ов

---