Европейский Централный Банк (ецб)

Немисча мисол 
 
Юқорида айтилган фикрлардан келиб чиқиб, айтадиган бўлсак кейинги 
пайтларда Германия Федератив Республикаси банк тизимини ўрганишга 
қизиқиш ортмоқда. Негаки айнан шу мамлакат банклари халқаро миқёсларда 
ўзининг юқори самарали эканлигини исботлаган ва кўп қирралиги, 
ҳаётийлиги билан ажралиб туради. Немис кредит муассасалари ўзининг 
сифатли ва ишончли хизматлари билан Германия Федератив Республикаси 
ижтимоий ҳаёти таркибида жуда катта ўрин эгаллайди. Бундан 60 йил 
олдин, яъни иккинчи жаҳон урушидан кейин жуда оғир шароитда мижозлар 
манфаатидан келиб чиқиб банк тизими шаклланиши бошланган эди, энди 
нисбатан анча-мунча яхши шароитда бу иш яна давом эттирилмоқда, халқаро 
молиявий инқироз таъсирларидан қутилиш осонлашмоқда. Шуни алоҳида 
қайд этиш лозимки, немис банк тизимига қизиқишнинг асосий сабаби 
шундаки, у асосан Германияда иқтисодий самарадорлик таъминланишининг 
ўзига хос томони бор, у асосан барқарор пул ва валюта тизими мавжудлигига 
асосланади. Шунингдек, либерал иқтисодий қонунчиликка ва ижтимоий 
манфаатлар мувозанатини сақланишига таянади. 
Иқтисодий юксалиш омиллари 
Кейинги 50 йилликда банк иши Германия Федератив Республикасида
динамик жиҳатдан фаол ривожланган тармоққа айланди, бутун халқ 
хўжалигининг мадади ёрдамида озиқланди, иш билан бандлик муаммолари 
ҳал бўла бошлади. Ялпи ижтимоий маҳсулот билан таққослаганда банк 
тизими миқдори 1960 йил билан солиштирадиган бўлсак қарийб икки 

---

49 
маротаба тезроқ кўпайган. Ўша вақтлардан бошлаб кредит муассасаларининг 
ялпи саноат тармоқларидаги улуши 1,8 % дан 4 % гача кўпайган. Худди 
шунингдек, бошқа саноат тармоқларидаги ходимлар сонининг кўпайишига 
нисбатан кредит ишида шуғулланадиган ходимларнинг сони ҳам кўпайган. 
Ҳозирги пайтда кредит ишида почта банклари ва марказий банк тизимига 
кирувчи соҳадаги ходимларнинг сонини қўшиб ҳисоблаганда 800 мингтага 
етади, бу Германия Федератив Республикасида хизмат қилаётган ишчи-
хизматчиларнинг 3 фоизига тенгдир. 
Мамлакатда мустақил ҳуқуқий асосга эга бўлган кредит муассасаларининг 
сони 4 000 тадан ошади. Бунинг таркибига 1 000 дан ошиқ унча катта 
бўлмаган ва кичик банклар киради, уларнинг фаолият миқдори 100 миллион 
еврони ташкил этади. Бу кредит муассасаларининг 45 000 дан ортиқ банк 
бўлимлари мавжуд. Германия Федератив Республикасида жамиси бўлиб 
49 000 мингга яқин банк бўлимлари мавжуд Мамлакат аҳолиси 80 миллион 
деб ҳисобласак, ҳар битта банк бўлими ўртача 1 600 кишига хизмат 
кўрсатади. Шу ҳисобдан Германия Жаҳон давлатлари ўртасида жуда кенг 
банк тармоғи билан таъминланган давлатлар қаторига киради. 
3-чизма