Европейский Централный Банк (ецб)



Download 1,73 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/125
Sana25.02.2022
Hajmi1,73 Mb.
#293748
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   125
Bog'liq
E30wK4DKhLDTSN8WxH4Gt7LeFusGjeSQGG1608Hw

Интернет

банк фаолиятида истиқболли турларидан бирига айланиб 
бормоқда. Унинг асосий афзаллиги тезлик ва арзон хизмат кўрсатишдан 
иборатдир. Интернет орқали банк хизматини кўрсатиш таннархи, анъанавий 
хизмат кўрсатиш таннархи билан солиштирганда 8-10 баробар камаяди. Бу 
кўпгина банкларни ана шу сетга киришга ундамоқда, улардан баъзи бирлари 
мижозларга сет орқали хизмат кўрсатишни бошлаб юборишди. Мисол учун, 
энг йирик ва консерватив банклардан бири ҳисобланган Германиянинг 
Deutsche Bank анъанавий банк бизнесидан воз кечиб, Интернет-банк 
ривожланишига асосий эътиборни қаратмоқда. У филиалларнинг катта 
қисмидан холос бўлиб, асосий операциялар сонини Интернет тармоғига 
ўтказмоқда. Банкни сетдаги инвестицион режаси йилига 1 млрд еврога 
баҳоланмоқда. Deutsche Bank ҳақиқатда ўзининг реал филиалларини виртуал 
тизимга алмаштирмоқда. 
Тармоқ орқали банк хизматлари ва ҳисоб-китобларининг кенг 
тарқалишига иккита асосий гуруҳдаги рисклар тўсқинлик қилмоқда. 
Биринчиси, тармоқда операциянинг махфийлигини ва хавфсизлигини 
таъминлаш масаласи. Тармоқда электрон хавфсизлик ҳозирча унчалик 
даражада ишончли эмас ва хакерлар вақти-вақти билан уларни бузиб, 
ўзларига анча-мунча манфаат чиқариб олишмоқда. Иккинчидан, тармоқда 
информациянинг очиқлиги ўсиб бормоқда ва ноқонуний олинган даромад 
ҳам очиқ-ойдин намоён бўлмоқда. 
Бу рискларни камайтириш устида ўндан ошиқ давлатларнинг юз минглаб 
дастурчилари тинимсиз изланишмоқда. Информациянинг хавфсизлигини 
таъминлаш жуда катта ҳаракат ва молиявий маблағлар сарфланмоқда. Лекин 
бу йўналиш бўйичалар жуда кам реклама қилинмоқда. 
Бу борада ҳисоб-китобларни сир сақлашнинг иложи йўқлиги 
кўпчиликнинг эътирозига сабабчи бўлмоқда, умуман бу ҳолат собиқ Совет 
Иттифоқи давридан аҳолини ўрганиб қолган одати, яъни ҳамма нарсани 
нақди асал деб кўникишидан келиб чиқади. Худди шундай талаб таклифни 
туғилишига сабаб бўлади. Яқинда Россия давлатида электрон “нақд пул” 
тизими ишлаб чиқилди ва амалиётга татбиқ этилди. Бу тизимда 
фойдаланувчи ўзининг компьютерига банкдаги ўз ҳисобидан пулни бир 
қисмини “ўтказиб” олади, у шу вақтдан бошлаб барча нақд пулнинг 
хусусиятини ўзида мужассамлаштиради. Улар мутлоқ махфий бўлиб, у 
компьютерингизда худди чўнтакдаги нақд пул сингари туради. Агар 
компьютер бузилиб қолса, пулингиз тешик чўнтакдаги пул тушиб қолгани
сингари йўқолади. Лекин қайси рақамдан пул келиб тушганлигини 
кўрсатмаган ҳолда, у билан тўловни амалга оширса бўлади. Бу пуллар худди 
банк томонидан атайлаб “белгилаб” қўйилгандек электрон “нақд пул” 
эмитенти ҳисобланган барча мижозлар томонидан қабул қилинади. Бунда 
магазинга ёки бирон бир тижорат ташкилотига пулнинг қаердан келиб 
тушганлигини умуман фарқи йўқ. У келишувларни амалга оширади ва бу 


28 
“белгилаб” қўйилган пулларни махсус ҳисобда қолдиради, худди реал нақд 
пулни кассада сақлаган сингари. Электрон кассада пуллар тўплангандан 
кейин у электрон инкассацияни амалга оширади, яъни “электрон нақд пулни” 
тармоқ орқали ўз банкига топширади ва шу вақтнинг ўзидаёқ ўзининг ҳисоб 
рақамига оддий “белги қўйилмаган” пулни олади. Балким ушбу ҳисоб-китоб 
усулини бизнинг давлатимизда ҳам эксперимент тариқасида қўлласа бўлади. 
Лекин бу усулни дунё иқтисодида қўллашнинг, албатта, келажаги гумон 
остида.
 


29 

Download 1,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   125




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish