Европейский Централный Банк (ецб)

ойлик учун муассасани ҳар кунлик резерв кўрсатгичидан келиб чиқиб 
ҳисобланган кўрсатгичга асосланиши керак.
Муҳолиф томонлар 
 
ЕМБТ валюта сиёсати тамойилларини бозорнинг кенг иштирокчилари 
доираси манфаатини таъминлаш ғояси асосида шакллантиради. Минимал 
резервлар масаласига келганда, фақат уларнинг талабларига бўйсунувчи 
муассасалар учун, стандарт тендерлар асосида очиқ бозор операцияларида 
иштирок этиш ва доимий амал қилувчи чизмаларга кириш ҳуқуқига эга 
бўлганларга тааллуқлидир. Муҳолифат томон (бу асосан евро зонасидаги 
кредит муассасалари ҳисобланади) учун резерв талаблари қўлланилмайди. 
Нозик усул билан созлаш операциясига иштирок этувчи муассасалар 
доирасини чегаралашни белгилаш фақат ЕМБТ томонидан амалга ошириши 
мумкин. Аутрайд операциялари учун иштирокчилар таркибига олдиндан ҳеч 
қандай чеклашлар қўйилмайди. Валюта бозорининг фаол иштирокчилари эса 
валюта сиёсатини амалга татбиқ этиш мақсадида ўтказилаётган валюта 
свопини амалга оширишга жалб этилади.
 
Базовий (таянч пунктларга оид) активлар 
 
ЕМБТ Уставининг 18.1 моддасига мувофиқ, барча кредит операциялари 
айнан бир хиллик таъминотига эга бўлиши зарур. ЕМБТ кенг активлар 
доирасини базавий сифатида ишлатилишига йўл очади. ЕМБТ ўзининг ички 
мақсади хусусияти учун, яроқли иккита активлар синфига, яъни биринчи ва 

---

42 
иккинчи тартибга бўлишади. Биринчи тартиб активлар синфига, ЕМБ 
томонидан белгиланган, Валюта иттифоқи критерияларига жавоб бериши 
учун ягона қониқтирувчи юқори ликвидли қарзга оид инструментлар киради.
Иккинчи синф активлар таркиби ЕМБ томонидан маьқўлланган, миллий 
марказий банклар томонидан белгиланган критерияларга тўғри келишлиги 
аниқланган, миллий молия бозорлари ва банк тизими учун катта аҳамият 
касб этадиган (нафақат юқори ликвидли) қўшимча активлардан иборат 
бўлади. Бу икки синф ўртасида ЕМБТ валюта операциялари учун уни сифати 
ва яроқлилиги нуқтаи назаридан умуман тафовути йўқ, фақат иккинчи 
тартибдаги активлар одатда аутрайд келишувларида ишлатилмайди. ЕМБТ 
валюта операциялари учун яроқли базовый активлар критерияси ЕМБТ 
томонидан кундузги кредитлар учун қўлланиладиган базовый активлар 
критериясига мос тушади. Бундан ташқари ЕМБТ га нисбатан қарама-қарши 
ишлатадиган томонлар тўғри келадиган хорижий активларни ҳам ишлатиши 
мумкин. Бунда аъзо давлатлар марказий банкдан маблағ олиш учун, 
қайсидир бошқа аъзо давлатлари активлари рўйҳатга олинган бўлса, уларни 
ишлатиб маблағ олиши мумкин.