Evolyutsiya nazariyasi

Ijtimoiy darvinizm
Darvinning “yashash uchun kurash” ta’limotini uning muholiflari siyosiy iqtisoddan ko‘chirib olingan va odamlarga ham taaluqli, deb darvinizmni ijtimoiy tomonga e’tiborini kuchaytiradi. Go‘yoki Darvin G.Maltus nazariyasini yoqlab chiqqan va undan ko‘p narsalarni ko‘chirib olgan emish.
Xulosa qilib aytganda, antidarvinistik oqimlar evolyutsion ta’limotni tushunish va rivojlantirishga xalaqit bera olmaydi.


Mavzuni o‘zlashtirish yuzasidan topshiriqlar va savollar

CH.Darvin hayoti haqida

CH.Darvinning yirik asarlari
CH.Darvinning “Bigl” kemasidagi sayohati
CH.Darvinning evolyutsion ta’limot ustida ishlashi
CH.Darvinning turlarining kelib chiqishi asarini bosilib chiqishi
CH.Darvin ta’limotining mazmuni
CH.Darvin o‘zgaruvchanlik haqida
CH.Darvin sun’iy tanlash haqida
CH.Darvin yashash uchun kurash haqida
CH.Darvin tabiiy tanlanish haqida
CH.Darvin himoya ranglarni paydo bo‘lishi haqida
CH.Darvin jinsiy tanlash haqida
Evolyutsion ta’limotning Ch.Darvindan keyingi rivojlanishi
Biologiya fanlarida Evolyutsion yo‘nalishning
8-Mavzu: MIKROEVOLYUTSIY HAQIDA TUSHUNCHA. EVOLYUTSIYANING GENETIK VA EKOLOGIK ASOSLARI
Tayanch so‘zlar: Mutatsiyaning evolyutsiyaga ta’siri, Kombinativ o‘zgaruvchanlik, Meyoz va krossingover, Mutatsiyaning namoyon bo‘lishida genotip va tashqi muhitning roli, Modifikatsion o‘zgaruvchanlik, Populyatsiyadagi o‘zgaruvchanlikda safarbarlik rezervi, Populyatsiyaning genetik muvozanati, Evolyutsiya jarayonida mutatsiya va modifikatsiyalarning ahamiyati, Populyatsiya to‘lqinining (dinimikasining) evolyutsiya jarayonidagi roli Migratsiyaning evolyutsiyadagi ahamiyati, Alohidalanish (izolyatsiya) evolyutsiya jarayonning dastlabki faktori sifatida.

CH.Darvin tabiatda xech qachon bir-biriga aynan o‘xshaydigan 2 ta individ uchramaydi, degan edi. Darvin davrida o‘zgaruvchanlik 2 ta kategoriyaga: irsiylanadigan va irsiylanmaydigan o‘zgaruvchanlikka bo‘linar edi. Hozir ham bunday bo‘lishi umuman to‘g‘ridir. Irsiy belgilar avloddan-avlodga o‘tmaydi, balki ular xaqidagi irsiy-genetik axborot o‘tadi. Xar qanday organizmning individual rivojlanishida genotipdagi hamma imkoniyatlar ro‘yyobga chiqmaydi.

Evolyutsion protsessda populyatsiyaga ta’sir etuvchi faktorlar quyidagilar: mutatsiya, populyatsiya to‘lqini, migratsiya, izolyatsiya va tabiiy tanlanishdir.