Erta va kichik maktabgacha yoshdagi bolalarda motorika va sensorikaning shakllanishi hamda rivojlanishi

To'qqizinchi oy

• 
  To'qqizinchi oy
  
• 
  Mayda motorika ko'nikmalarini rivojlantirish cho`qqisi. Bola buyumlarni olish o'rniga, keskin harakat bilan yig`ib olishga urinadi. Odatda u birinchi ko'rsatkich barmog'i bilan tegib, keyin uni ikki barmog'i bilan oladi (masalan, koptoklar, yengil o'yinchoqlar). 2-3 ta narsa bilan manipulyatsiya (mohirona harakat) qiladi. Harakat qobiliyatlarining keskin ortishida nutq va fikrlash rivojlanishidagi tezkorlikka olib keladi.
  
• 
  O'ninchi oy
  
• 
  O'rmalashning jozibali davri - kashfiyotlar yo'lidir. Bola o'zini qiziqtirgan barcha narsalarga intiladi va narsalarni sezish bilan o'rganadi: u taqillatadi (tinglaydi), og'ziga oladi (ta'm biladi), paypaslaydi (sezadi), ob'ekt ichidagi narsalarni diqqat bilan kuzatadi va hokazo. Bundan tashqari, o'ninchi oy - "quvnoq o'rganish universiteti"dir. Kichkintoy o`zining atrofida o'ynayotgan bolalarning xatti-harakatlarini bajaradi, go`yo o`zining xatti-harakati bilan: "Mening ta'lim olishimning asosiy printsipi - quvonchli taqlid" demoqchi bo`ladi.
  
• 
  O'n birinchi oy
  
• 
  Bola biron bir buyumni olishdan oldin, barmoqlarini buyumning shakli va hajmiga qarab bukishni amalga oshiradi. Bu shuni anglatadiki, bolaning ushbu belgilarni buyumlarda vizual idrok qilishi uning amaliy harakatiga yo'naltiradi. Ob'ektlarni ko'rish va boshqarish jarayonida vizual-motorik muvofiqlashtirish rivojlanadi. Bu yoshda bolaning sensomotor rivojlanishida, piramidaning halqalarini uning asosidan tortib olish, ularni yana joyiga qo'yish, shkaf eshiklarini ochish va yopish, stolning tortmalarini tortish va itarish paytida buyumlarning qismlarini o'zaro bog'lash qobiliyati paydo bo'ladi. Tafakkur - rivojlanishidagi yangi yutuq. Agar ilgari chaqaloq ob'ektlar bilan manipulyatsion harakatlarni amalga oshirgan bo'lsa, endi u ularni funktsional ravishda, ya'ni maqsadga muvofiq ishlatishga harakat qilmoqda: u kublardan nimadir yasashga, finjondan ichishga harakat qiladi, qo'g'irchoqni qo`lida silkitib uxlatishga harakat qiladi.