Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Asfiksik qisilish sindromi. 
As-
fiksiya sababli yuz bergan siqilish 
asorati bilan kechadigan diafrag- 
ma churrasidagi klinik ko‘rinish- 
lar, qorin bo‘shlig‘idagi a ’zolaming 
plevra bo‘shlig‘iga siljishi o‘pkaning 
kalibrlanish darajasiga, ko‘ks orali- 
g‘ining naqadar siqilishiga va shox 
qontomirlaming nechog‘lik bukilib 
qolishiga bog’liq (17-rasm). Cha- 
qaloqlarda o‘tkir nafas yetishmov­
chiligi, odatda soxta diafragma chur- 
ralarida kuzatiladi.
Obyektiv kuzatuvda nafas olgan­
da qovurg‘alar oralig‘i va epigastral 
sohaning ichiga tortilishi, nafas olish aktida churra tomonda ko’krak 
qafasining turtib chiqishi va ortda qolishi aniqlanadi. Perkussiyada 
ko‘ks oralig‘i a’zolarining chumming qarama-qarshi tomoniga siljishi 
kuzatiladi. Vertikal holatdagi ko‘krak qafasining rentgenografiyasi aniq 
tashxis qo’yishga yordam beradi. Chap plevra bo‘shlig‘ida ко p o q d o g - 
lar va «noksimon» oqarish diafragmal churraga xosdir. Ba zi hollarda 
me’da va ichaklarga kontrast moddalar yuborish mumkin.
Davolash ximrgik usulda olib boriladi. Operatsiya abdominal yoki 
torakal usulda qilinib, churra tarkibi qorin bo ‘shlig‘iga qaytariladi. 
Diafragma plastikasi bajariladi. Operatsiyadan keyin chap о pkada 
operatsiyaning cheklanishiga e ’tibor berish kerak. Ba zan diafragma 
churrasida chap o ‘pkaning gipoplaziyasi kuzatiladi.
1 7-rasm.
C h aq aloq lard a asfiksik
qisilish sin drom i (sxem a).
45
Narkulov Jakhangir

---

TUG‘MA ICHAK TUTILISHLARI
T ug‘ma ichak tutilishlari 
- oshqozon-ichak traktida tug‘ma to ‘siq 
bo‘lishi natijasida ovqat (ona ko‘krak suti) mahsulotlarining passaji 
buzilishi va o ‘tmay qolishidir. Tug‘ma ichak tutilishlarining keltirib 
chiqaruvchi sabablari turlicha bo‘lib, ulami quyidagicha tasniflash 
mumkin:
— malrotatsiya sindromi — ichak buralish jarayonining buzilishi 
natijasida;
- malformatsiya sindromi - ichak nayi va devori shakllanishining 
buzilishi;
— malfiksatsiya sindromi — tutqichlar hosil b o ‘lishi jarayonining 
buzilishi natijasida;
- qorin bo ‘shlig‘i boshqa a ’zolari tug‘ma nuqsonlari - mekonial 
ileus, y a’ni oshqozon osti bezi kistofibrozi, aberant qontomir, xalqa- 
simon oshqozon osti bezi, qorin bo ‘shlig‘ida kista, hazm nayining ik- 
kilanishi.
Tug‘ma ichak tutilishlari tutilish sathiga ko ‘ra yuqori va pastki 
ichak tutilishlariga bo‘linadi, ulaming anatomik chegarasi — bu 
Treys
bog‘lami. Kelib chiqishi, anatomiyasi qanaqa bo ‘lishidan qat’iy nazar 
Treys bogTamidan yuqori va pastki ichak tutilishlari deyarli bir xil 
kliniko-rentgenologik ko ‘rinishiga qarab tug‘ma ichak tutilishlari 
yuqori va pastki ichak tutilishlariga bo ‘linadi. Klinik kechishiga qarab 
esa o ‘tkir, surunkali va retsidivlanuvchi-qaytalanuvchi tug‘ma ichak 
tutilishiga boTinadi.