Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Narkulov Jakhangir

---

farqlash lozim. 0 ‘pkadan qon ketganida bemoming yo ‘talib qon tu- 
purishi, qonning och qizil rang bo ‘lib, unda havo ko ‘piklari aralashib 
turishi, qizilo‘ngachning varikoz kengaygan venalaridan qon ketganda 
esa bemor jigarida xarakterli o ‘zgarishlar hamda istisqo kuzatiladi.
M e’da va o ‘n ikki barmoqli ichakdan qon ketganda bemor zudlik 
bilan jarrohlik bo’limiga yotqizilishi shart. Hatto kasalxonaga olib 
ketilayotgan vaqtda ham qon ketishini to ‘xtatuvchi muolaja qo‘llani- 
lishi lozim. Bemoming qon bosimi, pulsi, gemoglobin, gematokrit 
va eritrotsitlar miqdori har ikki soatda qaytadan aniqlanishi kerak. 
Yaradan qon ketishi aniq bo ‘lib, konservativ gemostatik muolaja
12-24 soat ichida yordam bermasa, bemoming hayotini saqlab qolish 
uchun uni operatsiya qilish zamr. Bunday hollarda faqat o ‘z vaqtida, 
kechiktirmay qilingan operatsiya bemomi oMimdan saqlab qolishi 
mumkin.
Peytts—Egers sindromi. 
Ingichka ichak polipozida ham oshqo­
zon-ichak trakti pastki qismida qon ketish klinik belgilari namoyon 
bo‘ladi. Ushbu sindromda, b a’zan bemor terisida, og‘zi atrofida tekis 
pigmentli dog‘lar bo’ladi (Peyts-Egers sindromi). Poliplar bir vaqt- 
ning o ‘zida oshqozon-ichak traktining hamma qismini, ya’ni osh­
qozon, ingichka va y o ‘g ‘on ichaklarini qamrab olishi ham mumkin.
Och va yonbosh ichakdan qon ketishida pastki qon ketish klinik 
belgilari kuzatilishi, qon ketishiga asosiy sabab, Mekkel divertikuli 
va ichak ikkilanishlarining asoratlanishi bo ‘ladi.
Mekkel divertikuli 
- yonbosh ichak terminal qismida va ileosekal 
burchakdan 80 
sm
lar uzoqda bo‘lib, uning tubi ichak tutqichiga teskari 
bo ‘ladi. Asosan, ponasimon b o ‘lsa-da, uning tubi ichakka keng yoki 
ingichka asos bilan birikkan b o ‘ladi. Embriogenezda sariqlik yo ‘li- 
ning distal qismi noto‘liq bitishi Mekkel divertikuli hosil bo’lishiga 
asosiy sabab bo ‘ladi. U uzoq vaqt simptomsiz kechishi mumkin. 
Asoratlanganda bemor qomi sababsiz og‘rishi, o ‘tkir qorin sindromi- 
ni, pastki qon ketish klinikalarini berishi mumkin. Mekkel divertikuli 
yallig‘lanishi, shilliq qavati eroziyalanishi, yaraga aylanishi, teshili­
shi, invaginatsiyaga sabab bo ‘lishi, undan qon ketishi mumkin. Qon 
ketish joyi inkor etish va laparoskopik tekshirish natijasida aniqlana­
di.
178