Íàçîðàò ñàâîëëàðè
1.
Äàâëàò ҳîêèìèÿòè âà ìàҳàëëèé ўç-ўçèíè áîøқàðèø îðãàíëàðèíèíã ìàúìóðèé-ҳóäóäèé
áўëèíìàëàðíèíã ÷åãàðàëàðèíè áåëãèëàøäàãè ðîëè.
2.
Æîéëàðäà ìàúìóðèé-ҳóäóäèé áўëèíìàëàð ÷åãàðàëàðèíè áåëãèëàøäàãè åð òóçèø
èøëàðèíèíã ìàçìóíè.
3.
Ìàúìóðèé-ҳóäóäèé áўëèíìàëàð ÷åãàðàëàðèíè áåëãèëàø-äàãè åð òóçèø æàðà¸íèíèíã
ҳóñóñèÿòëàðè.
4.
Ìàõñóñ ҳóқóқèé òàðòèáãà âà åðëàðäàí ôîéäàëàíèø øàðîèòëàðè-ãà ýãà ҳóäóäëàð
÷åãàðàëàðè қàíäàé áåëãèëàíàäè?
153
5.
Åð ýãàëèêëàðè âà åðäàí ôîéäàëàíèøëàð ÷åãàðàëàðèíè áåëãèëàø âà òèêëàø қàíäàé
àìàëãà îøèðèëàäè?
6.
Åðëàðäàí ôîéäàëàíèøäàãè ÷åêëàøëàð âà ìàæáóðèÿòëàð-íèíã òóðëàðè.
7.
Òóìàí åðëàðèäàí ôîéäàëàíèøäàãè ÷åêëàøëàð âà ìàæáóðèÿòëàð íàâáàò÷è õàðèòàñè
íèìà ó÷óí êåðàê âà óëàð қàíäàé òóçèëàäè?
IX áîá
ÕЎÆÀËÈÊËÀÐÀÐÎ ÅÐ ÒÓÇÈØÍÈÍÃ ÌÀÕÑÓÑ ÌÀÑÀËÀËÀÐÈ
1. ßíãè åð ýãàëèêëàðèíè âà åðäàí ôîéäàëàíèøëàðíè òàøêèë ýòèø éўëëàðè
Қèøëîқ õўæàëèãè
ìàқñàäëàðèäàãè ÿíãè åð ýãàëèêëàðè âà åðäàí ôîéäàëàíèøëàð
қóéèäàãè åðëàðäà òàøêèë ýòèëèøè ìóìêèí:
ìàõñóñ ôîíäëàð;
қàéòà òàқñèìëàíàäèãàí ôîíäëàð;
êў÷èðèø ôîíäëàðè;
қèøëîқ ìàúìóðèÿòè èҳòè¸ðèãà áåðèëãàí (қèøëîқëàð ÷åãàðà ÷èçèғè è÷èäàãè âà
òàøқàðèñèäàãè).
Ìàõñóñ ôîíä
åðëàðèäà ÿíãè åð ýãàëèêëàðèíè âà åðäàí ôîéäàëàíèøëàðíè òàøêèë
ýòèøäàãè õўæàëèêëàðàðî åð òóçèøíèíã àñîñèé âàçèôàñè áó ôîíäíè àæðàòèëãàíèäàí
áîøқà ìàқñàäëàðäà, ñàìàðàñèç ôîéäàëàíèëà¸òãàí, ҳàìäà ôîéäàëàíèøäàí ÷èққàí ¸êè
êàìðîқ қèììàòëè åð òóðëàðèãà ўòêàçèëãàí åðëàð õèñîáèãà øàêëëàíòèðèø
ҳèñîáëàíàäè. Õўæàëèêëàðàðî åð òóçèø ëîéèҳàñèíè òóçèøãà÷à òóìàííèíã áàð÷à
åðëàðè èíâåíòàðèçàöèÿëàíàäè, ìàõñóñ ôîíäãà êèðèòèëàäèãàí åðëàð àíèқëàíàäè.
Èíâåíòàðèçàöèÿ äîèìèé ðàâèøäà ўòêàçèëèá áîðèëàäè âà ìóñòàқèë åð òóçèø èøëàðè
øàêëèãà ýãà áўëèøè ìóìêèí.
Қàéòà òàқñèìëàíàäèãàí ôîíä
ìàúìóðèé òóìàí åðëàðèíè қàéòà òàқñèìëàø ÷èçìàñè
¸ðäàìèäà øàêëëàíòèðèëàäè. Ҳóääè øóíäàé ÷èçìà êàòòà åð ìàéäîíëàðèãà ýãà àéðèì
õўæàëèêëàð áўéè÷à ҳàì òóçèëèøè ìóìêèí.
×èçìà ìàҳàëëèé (òóìàí) ìàúìóðèÿòèíè åðëàðíè òåçêîð îëèø âà áåðèø ó÷óí çàðóð
àõáîðîòëàð áèëàí òàúìèíëàøè êåðàê. Åðëàðíè қàéòà òàқñèìëàø ÷èçìàñèíèíã ìàçìóíè
қóéèäàãèëàðäàí èáîðàò:
қàéòà òàқñèìëàø ôîíäèãà êèðèòèëàäèãàí ó÷àñòêàëàðíèíã âà åð òóðëàðèíèíã
ўë÷àìëàðèíè âà æîéëàøèøèíè àíèқëàø;
154
øàõñèé ¸ðäàì÷è õўæàëèêëàðíè ðèâîæëàíòèðèø, äåҳқîí õўæàëèêëàðèíè, æàìîà
áîғäîð÷èëèãè, ïîëèç÷èëèãèíè òàøêèë ýòèø, øàõñèé қóðèëèø âà áîøқà ìàқñàäëàð ó÷óí
åðãà áўëãàí òàëàáíè áåëãèëàø;
ôîíä åðëàðèíè ÿíãè åð ýãàëàðè âà åðäàí ôîéäàëàíóâ÷èëàð îðàñèäà òàқñèìëàø;
ôîíä åðëàðèíè áàҳîëàø, óëàðíèíã ñèôàò âà ñîí òàâñèôëàðèíè âà åð ñîëèғèíè, åð
ó÷óí èæàðà ҳàқèíè, ҳàð õèë қîïëàìà òўëîâëàðíè áåëãèëàø ó÷óí ìåú¸ðëàðíè àíèқëàø;
åðäàí ôîéäàëàíèø òàðòèáèíè âà øàðòëàðèíè áåëãèëàø;
ҳóäóäíè èíæåíåðëèê æèҳîçëàø âà çàðóð èíôðàòèçèìíè ðèâîæëàíòèðèø áўéè÷à
òàäáèðëàðíè èøëàø.
Êў÷èðèø ôîíäèíè
øàêëëàíòèðèø қî÷îқëàðíè, ìàæáóðèé êў÷èðèëóâ÷èëàðíè âà
қóðîëëè êó÷ëàð ñàôèäàí çàõèðàãà áўøàòèëãàí ҳàðáèé õèçìàò÷èëàðíè, ҳàìäà қèøëîқ
æîéëàðèãà äîèìèé ÿøàø ó÷óí êў÷àäèãàí áîøқà ôóқàðîëàðíè æîéëàøòèðèøäà, åð
ó÷àñòêàëàðè áèëàí òàúìèíëàø ÷èçìàëàðè àñîñèäà àìàëãà îøèðèëàäè.
Қèøëîқ ìàúìóðèÿòè èõòè¸ðèãà áåðèëãàí åðëàðäà
õўæàëèêëàðàðî åð òóçèø
äàâðèäà қèøëîқëàðíèíã ÷åãàðà ÷èçèқëàðè áåëãèëàíàäè, øàõñèé ¸ðäàì÷è
õўæàëèêëàðíè ðèâîæëàíòèðèøíèíã êåëàæàãè, ìîëëàðíè ўòëàòèø âà ïè÷àí ўðèø ó÷óí
ìўëæàëëàíàäèãàí åðëàðíèíã, ïîëèç÷èëèê âà áîғ-äîð÷èëèê, øàõñèé óé-æîé қóðèëèøè âà
áîøқ. ìàéäîíëàðè âà æîéëàøàäèãàí ўðèíëàðè àíèқëàíàäè. Æîéëàðäà ìàҳàëëèé ìàúìóðèÿò
èõòè¸ðèãà áåðèëãàí åðëàðíè ÷åãàðàëàø áàæàðèëàäè.
Қàéòà òàøêèë ýòèëà¸òãàí қèøëîқ õўæàëèê êîðõîíà-ëàðè åðëàðèíè
óëàð
òàðêèáèäàí ÷èқèøíè âà ìóñòàқèë ôåðìåð õўæàëèãè þðèòèøíè èñòàãàí èø÷èëàðãà
áåðèø, қàéòà òàøêèë ýòèëà¸òãàí õўæàëèêëàðíèíã ìîñ õўæàëèêëàðàðî åð òóçèø
ëîéèҳàëàðè âà àíèқ ìóëêäîðëàðãà åð àæðàòèø ëîéèҳàëàðè àñîñèäà ўòêàçèëàäè.
Åðëàðíè àæðàòèø ëîéèҳàëàðèäà ÷åãàðàëàðíè, åð ýãàëèêëàðè (åðäàí
ôîéäàëàíèøëàð) ìàéäîíëàðèíè, àæðàòèëàäèãàí åð ó÷àñòêàñèäàí ôîéäàëàíèø òàðòèáèíè
âà øàðòëàðèíè àíèқëàø, åð ñîëèғèíè áåëãèëàø ó÷óí áîøëàíғè÷ ìàúëóìîòëàð îëèø
çàðóð.
ßíãè åð ýãàëàðèãà (åðäàí ôîéäàëàóâ÷èëàðãà) õўæàëèê þðèòèøíèíã òåíã
øàðîèòëàðèíè ÿðàòèø ìàқñàäèäà óíóìäîðëèãè âà æîéëàøãàí ўðíè áўéè÷à áàҳîëàðè,
åðëàðíèíã áóòóí õўæàëèê áўéè÷à ўðòà÷à êàäàñòð áàҳîñèäàí ïàñò áўëìàãàí åð
ó÷àñòêàëàðèíè àæðàòèø êåðàê.
Åð ìóíîñàáàòëàðèíè èñëîҳ қèëèø øàðîèòèäà õўæàëèêëàðàðî åð òóçèø áўéè÷à
èøëàðíèíã àñîñèé òóðëàðè âà ìàçìóíè 13 ðàñìäà êåëòèðèëãàí.
Ôåðìåð õўæàëèêëàðèíè âà óëàð ãóðóҳëàðèíè ìàõñóñ ôîíä, қàéòà
òàқñèìëàø
ôîíäè âà êў÷èðèø ôîíäè åðëàðèäà æîéëàøòèðèøäà
қóéèäàãè òàìîéèëëàðãà ðèîÿ
қèëèø êåðàê:
1.
Ôåðìåð õўæàëèêëàðèíèíã èíòåíñèâ èøëàá ÷èқàðèø òèïëàðèíè (ñàáçàâîò÷èëèê,
ñóò÷èëèê, áîғäîð÷èëèê âà áîøқ.) ìàҳñóëîòëàðíè ñîòèø æîéëàðèäàí (òóìàí ìàðêàçëàðè,
éèðèê àҳîëè ÿøàø æîéëàðè) óçîқ áўëìàãàí åðëàðäà; òàøèø қèéèí áўëãàí âà òåç
áóçèëàäèãàí ìàҳñóëîòëàð èøëàá ÷èқàðàäèãàí õўæàëèêëàðíè - қàòòèқ қîïëàìàëè
éўëëàð ¸íèäà æîéëàøòèðèø êåðàê.
155
Маҳаллий (туман) маъмуриятлар
ихтиёридаги ерлар
Қишлоқ маъмурияти
ихтиёрига берилган ерлар
Ислоҳ қилинадиган
қишлоқ хўжалик
корхоналари
ерлари
Махсус
фонд
Қайта
тақсим-лаш
фонди
Кўчириш
фонди
Қишлоқлар ерларини
инвентаризациялаш
Ислоҳ қилинадиган
корхона ҳудудидаги
ерларни
инвентаризациялаш
Do'stlaringiz bilan baham: |