Ensiklopediyasi

ALBANIYA
(Albaniya Respublikasi)
Maydoni - 28700 kvadrat kilometr.
Aholisi - 3400000 kishi.
Bu kichik mamlakat Yevropaning janubi- 
da joylashgan. Ko'p qismi tog' tizm alari va 
yassi tog'liklardan iborat. Tog'larda keng 
bargli va eman-qoraqayin o'rmonlar ancha- 
g in a . T o g ' d a ra la rid a n s h a rilla b o q ib
chiqqan daryolar dengizga quyiladi. Adria- 
tika dengizining sohili bo'ylab 150 kilometr- 
ga cho'zilgan serunum tekislik bor, uning 
eni 15 kilometrdan 35 kilometrgacha. Dary­
olar shu tekislikni kesib o'tadi. Tekislikning
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

iqlimi yumshoq. Tog'li joylarning iqlimi so- 
vuqroq. Mamlakat tarixiga nazar tashlaydi- 
gan b o 'lsa k, m ilod dan a vva lg i 2 -asrd a 
hozirgi Albaniya hududini Rim bosib olgan, 
m ilodiy 4-asrdan 14-asrgacha V izantiya 
tarkibiga kirgan, keyinchalik uning ayrim 
qism lari bolgar va serb zam indorlari qo'l 
ostida bo'lgan. 14-asrning oxirlaridan uni 
U s m o n iy t u r k la r z a b t e td i. 1 5 -a s r 
o'rta la rid a n Iskandarbek boshchiligidagi 
umumxalq qo'zg'oloni b o 'lg a n lig i m a ’lum. 
Nihoyat, 1912-yildagina A lbaniya m usta­
qil davlat deb e ’lon qilindi. 1928-yilda u 
Italiya m ustam la kasiga aylandi. 1943—
44-yillarda nem is fash istlari zulm i ostida 
bo'ldi. 2-jahon urushidan so'ng, 1946-yil- 
da Xalq R e sp u b lika si deb e ’lon q ilin d i. 
1991 -yilda ta sd iqlan gan kon stitutsiya ga 
m uvofiq A lbaniya parlam enti respublika 
d e b a ta la d i. M a m la k a t iq tis o d iy o tid a
to'qim achilik, m etallsozlik, yog'ochsozlik, 
energetika kabi sanoat tarm oqlari m av­
jud; oziq-ovqat, neft qazib chiqarish va 
konchilik sanoati rivojlangan.
A lb a n iy a x a lq x o 'ja lig in in g a s o s iy
ta rm o g 'i q is h lo q x o 'ja lig id ir. M a m la ka t 
hududining bir qism igina serunum yerlar 
bo'lganidan albanlar botqoq yerlarni qu- 
ritib , e k in z o rg a a y la n tir a d ila r va to g ' 
y o n b a g 'irla rid a b o g 'la r y a ra ta d ila r. De- 
hqonlar makkajo'xori, bug'doy, sholi, arpa, 
s u li, k a rto s h k a , s a b z a v o t, d u k k a k lila r, 
apelsin, limon, uzum, tamaki, paxta, qand- 
lavlagi yetishtiradilar. Tokchilik, zaytun va 
sitrus m evalar yetishtirish rivojlangan.
Albanlar sigir, ot, xachir, eshak, buyvol, 
cho'chqa, echki, qo'y boqishadi.
Albaniya poytaxti — Tirana — m am la­
katning sanoat va m adaniyat markazi. Bu 
yerda to 'q im a ch ilik kom binati, m exanika 
za vo d i, m ebel va p o yabza l fa b rik a la ri, 
oyna, chinni va boshqa zavodlar qurilgan. 
Bolalar uchun m ajburiy ta ’lim jo riy etilgan. 
U niversitet tashkil etildi, kinostudiya bar­
po bo'ldi, te a tr va kinoteatrlar qurildi. A l­
ba niya bilan O 'z b e k is to n R e sp u b lika si 
o'rtasida diplom atiya munosabatlari 1993- 
yilda o 'm a tilg a n .