Ensiklopediyasi

Kem a-zavod. Unda baliq ovlanib, shu yerning o'zida
qayta ishlanadi.
jiq lik la rig a bog'liq b o 'lm a y qoldi. P aroxod shu 
ta riq a p a yd o bo'ldi. « P a ro x o d » (« b u g ' bilan 
y u ra r» ) s o 'z in in g o 'z i b irin c h i rus p a ro x o d i 
« Y e liz a ve ta » qu rilg a n yili (1 8 1 5 -yild a ) p a yd o
b o 'ld i.
D a s tla b k i p a ro x o d la r g 'ild ira k li b o 'lg a n . 
B ug' m ashinasi kuraklari b o 'lgan bitta yoki ik­
kita g'ildirakni aylantirgan va kem a ilgariga sil- 
jig a n . L ekin g 'ild ira k la r yo k i b u g ' m a s h in a s i 
ishdan chiqib qolishini nazarda tutib, paroxod- 
larda g i y e lk a n la r ham sa q la n g a n. G 'ild ira k la r 
e sa (a yn iq sa , d e n g iz la rd a ) te z -te z s in ib tu r- 
gan. 1 9 -asrnin g birinchi y a rm id a p a ro x o d la r- 
ga g 'ild ira k la r o 'm ig a e sh ka k v in tla r o 'm a tild i.
2 0 -a s r boshida ichki yo n u v dvigatelli kem a
- te p lo x o d (« issiq bilan y u ra r» ) p a y d o b o 'ld i 
(ich ki y o n u v d vig a te li h a q id a shu kito b d a g i 
« D v ig a te l» m a q o la s id a n bilib olasiz).
H o zirg i z a m o n te p lo x o d la ri 
x a lq x o 'ja lig in in g tu rli so h a la ri 
u c h u n x iz m a t q ila d i. H a rb iy
D e n g iz Floti k e m a la ri c h e g a - 
ralarni qo 'riq la yd i. B aliq ovlash 
k e m a la rid a fa q a t o k e a n la rd a
baliq o v la n ib g in a q o lm a y , o v -
Pyotr I davridagi yelkanli 
harbiy kem a.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

lan g an baliq shu ye rn in g o 'z id a q a yta ishlab, 
m u z la tila d i. K o n te y n e r ta s h u v c h i k e m a la r 
hozirgi z a m o n y u k ke m a la rid ir. K e m a g a yu k- 
ni te z ro q o rtis h va u n d a n te z ro q tu s h iris h
uchun y u k o ld in d a n k a tta -k a tta y a s h ik la r - 3
- 5 to n n a y u k s ig 'a d ig a n k o n te y n e rla rg a jo y - 
lanadi. Y o lo v c h ila r ke m a la rin i a y tm a y s iz m i?
U la rn i s u v d a g i b u tu n b o s h li s h a h a r d e s a
b o la d i. U larda fa q a t ixcha m xo n a (k a yu ta )la r 
e m a s, b alki d a m o lish x o n a la ri, s p o rt m a y- 
d o n ch a la ri, b a sse y n la r, k u tu b x o n a , kin o ko n - 
s e rt za li ham b o la d i. B ir p o rtd a n ik k in c h is i-
ga te zro q borish uchun suvosti q anotli ke m a - 
la rga tu s h is h m u m kin . S u vo sti q a n o tla ri ke- 
m a n i s u v y u z ig a c h iq a rib , s o a tig a 100 kilo - 
m e trd a n ortiq te z lik d a m o lja lla n g a n ye rin g iz- 
ga bir z u m d a eltadi.
K em alar yildan-yilga ko ‘p yu k ko'taradigan, 
te z yu ra d ig an , o 'z y o lla rid a g i to 's iq la m i tobo- 
ra o s o n ro q y e n g a d ig a n b o lib b o rm o q d a . 
Q u d ra tli a to m m u z y o ra r k e m a la ri m u z lik la r- 
da s a v d o -so tiq , baliq o vla sh , y o lo v c h ila r ke- 
m a la r ig a
y o ‘ l 
o c h ib
b e r is h
b ila n
s h u g ‘u lla n a d i. H a v o y o s tiq li k e m a la r s a y o z