Energiya transformatsiyalanishining molekulyar mexanizmlari. Biologik oksidlanish va atf reja



Download 30,57 Kb.
bet3/8
Sana18.02.2022
Hajmi30,57 Kb.
#455578
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Energiya transformatsiyalanishining molekulyar mexanizmlari

Sistemalarga misol: biomakromolekula, mitoxon-driya, hujayra, yurak, organizm, biosfera, quyosh sistemasi va h.z.
Sistema bilan atrof-muhitning o’zaro bog’liqligi xarakteriga qarab quyidagi ti’larga bo’linadi.
Ajratilgan (izolirlangan) sistematashqi muhit bilan o’zaro energiya va modda almashinuvi sodir bo’lmaydi. Demak, ularda energiya va massa o’zgarmay qoladi. Masalan, ideal Dg’yuar idishining ichidagi suyuqlik sistemasi bunga misol bo’ladi. (Termos ichidagi suyuqlik)
Yo’iq sistematashqi muhit bilan faqat energiya almashinib turadi, lekin sistema chegarasida modda almashinuvi sodir bo’lmaydi. Bunday sistemalarning massasi doimiy bo’ladi, energiyasi esa o’zgarib turadi.
Ayrim chekinishlarni inobatga olgan holda, bu sistemaga Yerni misol qilib ko’rsatsak bo’ladi, yahni Yer Quyoshdan doimo energiya olib turadi.
( olovni ustida qaynab turgan idishdagi suv)
Ochiq sistema –tashqi muhit bilan ham energiya va ham modda almashinuvi sodir bo’ladi. Natijada ularning massasi va ichki energiyasi o’zgarib turadi.
Termodinamika nuqtai-nazaridan tirik organizmlarga, xujayralarga, to’qimalarga ochiq sistemalar deb qarash mumkin.
Energiya bu materiyaning asosiy harakat shakli hisoblanadi va sistemaning ish bajarish qobiliyatini o’zida aks etti-radi. SHartli ravishda energiyani in-tensiv faktorni ekstensiv faktorga ko’’aytirish orqali ifodalash mumkin. Masalan, ‘v (‘-bosim, v-hajm), TS (T-harorat, t+273ºC) S-’entro’iya), M-m (M-kimyoviy potentsial, m-massa) va h.z.
Termodinamik ‘arametrlar
Xar kanday sistemaning holati uning ‘arametrlari yig’indisi bilan belgilanadi va ‘arametrlardan birortasining o’zgarishi, sistema holatining o’zgarishiga sabab buladi.
Sistemani tashkil etgan zarrachalar massasi va miqdoriga bog’lik bo’lgan ‘arametrlar-ekstensiv ‘arametrlar deb ataladi. Ularga massa, xajm, issiklik sigimi, kulonlarda ifodalangan zaryad mikdori, birikmaning molg’ mikdori misol buladi.
Sistemani tashkil etgan zarrachalar massasi va miqdoriga bog’lik bo’lmagan ‘arametrlar-intensiv ‘arametrlar deb atalib, ularga tezlik, entro’iya o’zgarish tezligi, kimyoviy potentsial, kuchlanish, bosim, harorat misol bo’ladi.
Adabiyotlarda ‘arametrlar funktsiyalar deb xam ataladi.
Jarayon nima? Sistema ‘arametrlari o’zgarishiga jarayon deb ataladi. Termadinamik sistemada amalga oshuvchi jarayonlar quyidagilardan iborat:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish