Элементы квантовой биофизики


Ёруғликнинг ютилиш қонунлари



Download 1,03 Mb.
bet3/5
Sana16.04.2022
Hajmi1,03 Mb.
#555814
1   2   3   4   5
Bog'liq
6. Маъруза. Квант биофизикаси

Ёруғликнинг ютилиш қонунлари

  • Бугер-Ламберт қонуни:
  • бир жинсли рангли муҳитнинг ўзгармас қалин-ликка эга ҳар бир юпқа қатлами ундан ўтадиган монохроматик нурнинг фақат маълум бир қисминигина ютади.
  • 2. Бер қонуни:
  • берилган юпқа қатлам томонидан ютилган нур интенсивлиги ютувчи молекулалар концентра-циясига пропорционалдир.
  • Ушбу қонунларнинг йиғиндиси қуйидагича ифодаланиб, Бугер-Ламберт- Бер қонуни деб аталади.

Бугер-Ламберт- Бер

  • Бугер-Ламберт- Бер
  • қонуни
  • I = Io e-Сl ,
  • ёки
  • lg(Io/I) = lg(1/T) = D = Сl,
  • бу ерда: D – оптик зичлик, ёки экстинкция (нур ютиш);
  • С - концентрация (моль/л);
  • l – кювета қалинлиги (см);
  •  - моляр экстинкция коэффициенти (М-1см-1 ўлчамга эга),
  • С = 1 моль/л ва l = 1 см да D =  га тенг бўлади.
  •  - моляр экстинкция коэффициенти модда концентрацияси билан ўзгармайди, лекин моддалар табиатига ва ютилаётган ёруғлик тўлқин узунлигига боғлиқ бўлиб, «модданинг паспорт характеристикасига» доир белгилар жумласига киради.

Экстинкция коэффициенти монохроматик нурнинг тулкин узун-лигига боғлиқ, яъни  () бўлиб, айнан мана шу боғлиқлик ютиш спектри деб аталади.

  • Экстинкция коэффициенти монохроматик нурнинг тулкин узун-лигига боғлиқ, яъни  () бўлиб, айнан мана шу боғлиқлик ютиш спектри деб аталади.
  • Чунки, модда концентрацияси -C ва ютилиш қалинлиги – l, нур тўлқин узунлигига боғлиқ бўлмаганлиги учун, D -нинг -га боғлиқлиги- D() ҳам, ютиш спектри деб аталади.

Фотоқўзғалишда энергия йўлларининг ишлатилиши

  • Ёруғликнинг модда томони-дан ютилиши молекуляр жараён бўлиб, мазкур ҳодиса мураккаб биологик струк-тураларга (митохондрия, ядро, хужайра ва бошқаларга) даҳлдор эмас. Ёруғлик моле-кула томонидан, энергияси h = hc/ га тенг квантлар тарзида 10-14 - 10-15 сек. давомида ютилиб бўлади. Ёруғликнинг молекула томонидан ютилиши, физик жараён бўлиб, Ao + h = A* кўринишда ёзилади.
  • Бу ерда A* -молекуланинг қўзғалган ҳолатини ифода-лайди.
  • Ёруғликнинг ютилишидан нур энергияси тебраниш ва айланиш энергияси айланади бу эса молекуланинг электрон конфигурациясининг ўзгари-шига олиб келади.
  • КВАНТ БИОФИЗИКАСИ ЭЛЕМЕНТЛАРИ
  • Люминесценция физикавий механизмининг схематик тасвири
  • ВК-ички конверсия, ИК- интеркомбинацион конверсия
  • S0-асосий (қўзғалмаган)
  • сатҳ.
  • S1- қўзғалган ҳолатнинг энг қуйи даражаси.
  • (қўзғалган ва қўзғалмаган электронларнинг спинлари антипаралел)
  • S2- қўзғалган
  • электроннинг спини
  • юқори сатҳда.
  • А молекула фотонни ютишидан сўнг, қўзғалиш энергиясини қуйидаги йўлларнинг бири орқали сарфланиши мумкин:
  • Нурланишли: А*  A + h
  • Нурланишсиз конверсия: А*  Ao + иссиқлик
  • Кимёвий реакция: А*  маҳсулотлар
  • Молекуланинг ёруғлик билан қўзғалиши бир электронли жараён бўлиб, унинг даволмида орбиталдаги электронлар жуфтидаги электронлардан бирининг асосий(So) сатҳдан, юксак қўзғалган сатҳ (S1)га ўтиши билан кечади. Жуфтнинг иккинчи электрони асосий So сатҳда қолади. Электронли қўзғалиш энергияси, энг қуйи паст тебраниш сатҳидан бошлаб ўлчанади. Қўзғалган ҳолатнинг энг қуйи даражаси – бу синглет S1 (қўзғалган ва қўзғалмаган электронларнинг спинлари антипараллел) ва триплет Т1 (электронларнинг спинлари параллел) ҳолатларидир.
  • Молекуланинг фотоқўзғалишидаги электронли ўтиш-лар. (Стрелкалар билан тўртбурчаклардаги электронлар-нинг спин моментлари кўрсатилган), рақамлар эса- асосий ва қўзғалган ҳолатлардаги тебраниш сатҳларни тушун-тириб беради.

Download 1,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish