Elektronnıń zaryadın Milliken usılınıń járdeminde anıqlaw Jumıstıń maqseti

Wolfram Mathematica universallıq kompyuterlik algebra sistemasınıń járdeminde elektr zaryadınıń shamasınnıń diskretli ekenligin izertlew

Wolfram Mathematica 11 kompyuterlik algebrası tiliniń járdeminde elementar elektr zaryadın eksperimette ólshengen shamalar tiykarında esaplaw algoritmin dúzemiz. Bul is-háreket eksperiment nátiyjelerin tallawda hám elektr zaryadınıń disketligin grafikalıq usıllar járdeminde kórsetiwge múmkinshilik beredi.

Milliken dúzilisinen paydalanıp teń salmaqlıq hám dinamikalıq usıllar járdeminde may tamshılarınıń zaryadınıń bir neshe ret qayta ólshewler tiykarında alınǵan kóp sandaǵı shamaları ústinde korrektirovkalaw ámelin islewde de Wolfram Mathematica 11 kompyuterlik algebrası tili úlken járdem beredi.
Teń salmaqlıq usılında may tamshısın tınısh halında uslap turıwshı kernewdiń shaması , tamshınıń túsiw waqtında basıp ótken shkala bólimleriniń sanı , tamshınıń sol dana shkala bólimlerin basıp ótiwne ketgen waqıt ler eksperimentallıq ólshew nátiyjesinde alınǵan sanlıq maǵlıwmatlar bolıp tabıladı.
Dinamikalıq usılda bolsa bunday sanlıq maǵlıwmatlar tamshınıń túsiw hám kóteriliw waqtında basıp ótken shkala bólimleriniń sanı , tamshınıń sol dana shkala bólimlerin basıp ótip, túsiwi ushın ketgen waqıt , tamshını teń ólshewli kóteriw ushın plastinkalarǵa túsiriliwshi kernewdiń shaması , tamshınıń dana shkala bólimlerin basıp ótip, kóteriliwi ushın ketgen waqıt ler bolıp tabıladı.
Barlıq eksperimentallıq ólshewler nátiyjeleri bolıp esaplanǵan sanlıq maǵlıwmatlar Mathematica 11 kompyuterlik programmasına kirgizip barıladı.
Bul sanlıq maǵlıwmatlarǵa qosımsha túrde mınalar kirgiziledi:
- hawanıń jabısqaqlıq koefficienti: ;
- eksperimentte paydalanılıp atırǵan maydıń tıǵızlıǵı: ;
- hawanıń tıǵızlıǵı: ;
- may hám hawanıń tıǵızlıqlarınıń ayırması: ;
- erkin túsiw tezleniwi: ;
- kondencator plastinkalarınıń arasındaǵı qashıqlıq: ;
- atmosferalıq basım: ;
- turaqlı shama: ;
- parametri;
- mikroskoptıń sızıqlı úlkeytiw kórsetkishi: .
Joqarıda keltirilgen sanlıq maǵlıwmatlar járdeminde tamshılardıń korrektirovkalanbaǵan elektr zaryadları tómendegi formulalar jardeminde esaplanadı:
Teń salmaqlıq usılında

(23)

hám dinamikalıq usılda

(24)

Usı jerde bir nárseni aytıp ótemiz: dinamikalıq usılda barlıq ólshewler birdey kernewde orınlandı. Sonlıqtan bul usılda kernew ushın emes belgileniwi paydalanıldı.
Endi bul alınǵan elektr zaryadı shamalarına (22) formulada keltirilgen korrektirovkalaw ámelin qollaymız (bul korrektirovkalaw eki usıl ushında orınlı boladı):

(25)

Bul ańlatpada

may tamshısınıń korrektirovkalanbaǵan radiusı bolıp tabıladı.
Wolfram Mathematica 11 kompyuterlik algebrası tilinde usınday kóp sandaǵı sanlıq izbe-izlikler menen ámellerdi orınlaw múmkinshiligi bar.
Milliken usılınıń járdeminde oqıw laboratoriyalıq ásbap-úskeneler menen ólshengen shamalar hám olar tiykarında anıqlanǵan may tamshılarınıń zaryadlarınıń shaması A hám B kestelerinde keltirilgen.
A keste