"elektron tijorat va raqamli iqtisodiyot" kafedrasi "iqtisodiyotda axborot komplekslari va texnologiyalari"

AutentifikatsiY. 
Autentifikatsiya 
xizmati 
axborot 
manbaini 
ishonchli 
identifikatsiyalashga muljallangan. Masalan, biror xavf tugrisida signal berilganida 
autentifikatsiya xizmatining vazifasi bu signalning manbai uaqiqatan uam signal 
uzatuvchi ekanligini tekshirishdan iborat buladi. Tashki interaktiv aloqada, masalan, 
terminal yordamida bosh uzelga ulanishdagi servis xizmatining ikki jiuatini ajratish 
mumkin. Birinchidan, boglanish urnatilishida autentifikatsiya vositalari aloqada 
ishtirok etuvchilarning xaqiqiy (ekanliklariga) kafolat berishi lozim. Ikkinchidan, 
keyingi malumot almashinuvida bu vositalar malumotlar oqimiga qandaydir uchinchi 
tomonning aralashishiga yul quymasligi lozim. 
Yaxlitlik. Yaxlitlik konfidensiallik kabi axborotlar oqimiga, aloxida axborotga 
yoki xatto axborot qismiga taalluqli bulishi mumkin. Bu xolda xam jami oqimni 
ximoyalash maqsadga muvofiq uisoblanadi. Axborot yaxlitligini boglanishlar
asosidagi ximoyalovchi vositalar axborot oqimi bilan ish kuradi va qabul qilingan 
axborotlarning uzatilganiga kamaymasdan, qushilmasdan dastlabki uzatish ketma-
ketligi buzilmasdan, qaytarishlarsiz aniq mos kelishi kafolatini taminlaydi. Bu 
vositalar malumotlar buzilishi ximoyasini xam taminlaydi. Shunday qilib, axborot 
yaxlitligini boglanishlar asosidagi ximoyalovchi vositalar axborot oqimini 
modifikaqilashdan xamda xizmat kursatishdagi xalallardan ximoyalovchi vositalarni 
uz ichiga oladi. 
Axborot yaxlitligini boglanishlar urnatilmagandagi ximoyalovchi vositalar 
aloxida axborotlar bilan ish kuradi va axborotlarni fakat modifikaqiyalashdan 
ximoyalashni taminlaydi. 
Yaxlitlikni ximoyalovchi vositalarning aktiv xujumga karshi turishi xisobga 
olinsa buzilishlarni oldini olish emas, balki buzilishlarni aniklash muxim xisoblanadi. 
Yaxlitlikning buzilishi aniklanganidan sung bunday xizmat fakat buzilish sodir 
bulganligini xabarlashi mumkin, buzilgan yoki yukolgan axborotni tiklash esa boshka 
programm vositalari yoki operator tomonidan amalga oshiriladi. Umuman, avtomatik 
tiklash vositalaridan foydalanish afzal xioblanadi.