Электрон почта ва унинг имкониятлари

Электрон почтани ўрнатиш. Электрон почтани ўрнатиш учун қуйидагилар мавжуд бўлиши лозим:

- шахсий компьютер;
- ички ёки ташқи модем;
- дастур таъминоти;
- электрон почта хизматини кўрсатувчи алоқа
бўлими (провайдер) ;
- рўйхатдан ўтиш.

2. Электрон почта ишлаш тизими.

Электрон почтанинг ягона андозаси мавжуд эмас. Электрон почта тизими ҳар хил ташкил қилинган бўлиб, турли концепцияларга таянади. Ҳозирда электрон почтанинг 100 дан ортиқ вариантлари мавжуд.
Электрон почта тизимлари техник ва дастур таъминотидан иборат. Дастур таъминоти клиент дастур таъминоти (МДТ) ва сервер дастур таъминоти (СДТ) дан иборат.
МДТ - электрон почтада ишлаш учун фойдаланувчи ишлатадиган дастурлардир. СДТ - клиентларнинг маълумотларини жамлаш, ўқиш ва қайта жавоб олишни таъминловчи дастурлардир. Ўз навбатида СДТ уч қисмдан ташкил топган бўлиб, улар Mesagge store (маълумотларни сақлаш), transport agent (ташиш хизмати) ҳамда directory agent каталоглар хизмати дастурларидан иборатдир.
CДТ ларни танлашда уларни кенгайтириш мумкинлиги, иш унумдорлиги, ишончлилиги каби андозаларга жавоб бериши ва хатоларга нисбатан сезгирлигига эътибор бериш лозим.
Message store – маълумотларни сақлаш дастурлари, маълумотларни олиш ва фойдаланувчи ундан фойдаланишигача сақланишини таъминлайди.
Бундай дастурлар уларга қўшилган ихтиёрий узунликдаги файлларни ҳам сақлаши мумкин.
Транспорт (ташиш хизмати) қисми тизими. Транспорт қисми тизими маълумотларни маршрутлаштириш деб ҳам аталади ва уларни бир алоқа тугунидан иккинчи алоқа тугунига жўнатиш учун хизмат қилади. Маҳаллий компьютер тармоқларида маълумотлар жўнатилмай, аввал серверда сақланади ва сўнгра сервер орқали жўнатилади.
Маълумотларни жўнатадиган тизим қисми турли ЭП пакетларини бир-бири билан боғланишини енгиллаштирувчи сифатида қаралиши мумкин ва турли русумли IBM, Macintosh ва супер ЭҲМ лар орқали Эп ни бошқариши мумкин.
Эпнинг асосий андозалари қуйидагилардир:
X.400, X.500 андозалар ССITT (махсус комиссия) томонидан тузилган. X.500 андазалар ҳатто товуш, график ва мультимедиа муҳитини тушунади. MHS - Message Hadling Servise (билдиришли маълумотларни қайта ишловчи хизмат) Njvell фирмасининг кенг тарқалган Netware операцион тизимида ишлатилади. Табиийки, бу андозадан бошқалар фойдаланмоқчи бўлса, шлюз (махсус компьютер ) орқали амалга оширилади.