Электрон почта ва унинг имкониятлари

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ АЛОҚА ВА
АХБОРОТ АГЕНТЛИГИ


ТОШКЕНТ АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ
УНИВЕРСИТЕТИ ҚОШИДАГИ
ЮНУСОБОД “КОМПЬЮТЕР ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ”
АКАДЕМИК ЛИЦЕЙИ



ЭЛЕКТРОН ПОЧТА ВА УНИНГ ИМКОНИЯТЛАРИ


Бажарди. __________________


Тошкент -2007 йил


Режа

Кириш.

1. 
   Электрон почта ва унинг имкониятлари.
   
2. 
   Электрон почтанинг афзалликлари ва камчиликлари.
   

Хулоса
Техника хавфсизлик қоидалари

ЭЛЕКТРОН ПОЧТА ВА УНИНГ ИМКОНИЯТЛАРИ
Режа:

3. 
   Кириш.
   
4. 
   Электрон почта ва унинг имкониятлари.
   
5. 
   Электрон почтанинг афзалликлари ва камчиликлари.
   

1. Кириш

Internetнинг қулай соҳаларидан бири электрон почтадир(ЭП). ЭП компьютерларни ўзаро маълумотлар айирибошлаш мақсадида компьютер тармоғига бирлаштиришдир. У Internetнинг энг кенг тарқалган хизмат кўрсатиш туридир. Ҳозирги кунда электрон почтада ўз адреси бўлганлар сони тахминан 100 миллион кишидан ошиб кетди ва фойдаланувчилар сони соат сайин, ошиб бормоқда. Электрон почта орқали хат жўнатиш оддий почта орқали жўнатишдан арзон, ҳам тез амалга оширилади (электрон почта орқали кўп ҳолларда хабар бир неча минутларда керакли манзилга етиб боради). Ҳозирги кунга келиб, АҚШ ва Европа мамлакатларининг қўллаб-қувватлашлари эвазига электрон почтадан фойдаланиш юқори поғонага кўтарилиш даврини кечмоқда.
АҚШда ҳар йили бу соҳада янги инфраструктура тармоrини яратишга миллионлаб маблағ ажратилмоқда. Бундан ташқари бу ишларда Япония, Буюк Британия, Германия, Швеция, Финляндия ва бошқа мамлакатлар ҳам фаол иштирок этмоқдалар.
Электрон почта компьютер орқали мулоқотнинг энг универсал воситасидир. У ахборотни исталган компьютердан бошқа исталган компьютерга (агар улар электрон почта тармоғига уланган бўлса) юбориши мумкин. Чунки ҳозирги тизимда ишлайдиган турли хил компьютерларнинг кўпчилиги уни қўллайди. Бунда узоқдаги компьютер хост компьютер деб аталади.
Электрон почта (E–mail) Internet тақдим этадиган машҳур оммабоп хизмат тури ҳисобланади. Унинг хусусияти шундаки, электрон почта маълумотларни компьютер орқали жўнатади ва қабул қилади. Почта билан ишлаш учун (ўқиш, сақлаш, янги электрон почта жўнатмаси) сиз клиент дастурини киритасиз. Сизнинг хост компьютерингиз сервер-почта ролини бажаради.
Конкрет сервер тури учун сиз турли клиентлардан фойдаланишингиз мумкин.
Маълумотларни электрон почта орқали жўнатишда Internet компьютерлари ўртасида TCP/IPнинг бир қисми ҳисобланган KMTP протоколидан (Kimple Mail Tranêfer Protocol) фойдаланилади. Хабарлар папкасига киришга рухсат олиш учун олислашган компьютерларда IMAP (Internet Message Acces Protocol) кириш протоколларидан одатда Е-mail хабарлари фақат матндан иборат бўлади.
Электрон почта-бу хабарларни узатувчи глобал тармоқ. Унда компьютерларнинг турли конфигурациядаги ва мослашувдаги турлари биргаликда ишлаш учун бирлаша олади. Юқорида келтирилганлардан ташқари тармоқ ЭП аъзоларига берилувчи бошқа қатор имкониятлар ҳам мавжуд.
Оддий почтадек ЭПда ҳам алоқа бўлимлари бўлиб, улар провайдерлар деб аталади. ЭП ёрдамида дунёдаги барча ЭПга эга бўлган шахслар, ташкилотлар, муассасалар, идоралар ва бошқалар билан алоқа ўрнатиш имкониятлари мавжуд.
Энг муҳими бу алоқа тез ва арзон. Бу усул билан дунё қитъалари билан бир зумда боғланиб сизга ва сизнинг суҳбатдошларингизга тегишли маълумотларни ҳамда сизни қизиқтирган саволларга жавобни бир неча секундда олишингиз мумкин. Унинг ёрдамида ўз илмий мақолаларингизни журналларга юборишингиз бир ёки бир неча гуруҳ кишиларга ўз хатингизни юбориш ва улардан бир зумда жавоб олиш имконияти мавжуд. ЭП билан бир марта алоқа ўрнатиб, тегишли маълумотларни юбориб унга жавоб олсангиз, сиз дарҳол нега мен бу имкониятдан илгари фойдаланмаган эканман деган хулосага келасиз. Ҳозирда ЭПдан фойдаланиш замонавий раҳбарларнинг, илмий ходимларнинг, талабаларнинг чет эл адабиётларидан фойдаланишларида кундалик ишга айланди. Энг муҳими ЭПда ишлаш жуда қулай ва осон бўлиб (агар инглиз тилини билсангиз нур устига аъло нур бўлади), унда ишлаш компьютер клавиатурасидаги баъзи ҳарфлар, клавишлар ва уларнинг комбинациясини босишдангина иборат. ЭП ларда «сичқонча» ёрдамида ишлаш имконияти бор. Ҳозирги пайтда ЭП маълумотлар алмашинувининг энг қулай ва тез воситасига айланади.