Elektron ko`rgazmali vosita fan: “Onalikda hamshiralik parvarishi”. Mavzu: ayol jinsiy a'zolarining anatomiyasi va fiziologiyasi

Siydik chiqarish kanali (urethra). Siydik chiqarish kanalining tashqi teshigi klitordan 2-3 sm orqada bo'lib, yumaloq, ba'zan yoriq, yulduz yoki yarim oy shaklidadir. Uretraning bo'yi ayollarda 3-4 sm, eni o'zgaruvchan, kanali oson cho'ziladi (diametri 1 sm gacha boradi va undan ham oshadi). Uretra kanali deyarli to'ppa-to'g'ri yo'l oladi, biroz yuqoriga egilgan bo'ladi. Uretra boshidan oxirigacha qinning oldingi devoriga qo'shilgan.
Qizlik pardasi (hymen) - qo'shuvchi to'qimadan tuzilgan bo'lib, iffatli qizlarda qin kirish qismini to'sib turadi. Qizlik pardasi tashqaridan va qin tomondan ko'p qavatli yassi epiteliy bilan qoplangan, qo'shuvchi to'qimadan tuzilgan negizida muskul elementlari, plastik tolalar, qon tomirlari, nervlar bor. Qizlik pardasining teshigi bo'ladi, bu teshikning shakli va joylashuvi har xil. Shunga yarasha qizlik pardasi halqasimon, yarim oy, kungurador va naysimon shaklda bo'ladi.
ICHKI JINSIY A'ZOLAR
(GENITALIAENTERNA)
Ichki jinsiy a'zolarga qin, bachadon, bachadon naylari (tuxum yo'llari) va tuxumdonlar kiradi.
Qin (vagina s. colpos) — kichik chanoqning o'rtasida yotgan naysimon, muskulli elastik a'zodir. Qin oldindan va pastdan orqaga ham yuqoriga qarab boradi, qizlik pardasidan boshlanib, bachadon bo'yniga yopishadigan joyda tugaydi. Qinning bo'yi va eni ancha o'zgaruvchan bo'ladi. Qinning oldingi devori o'rta hisobda 7-8 sm, orqa devori esa 1,5-2 sm dan uzunroq. Qin cho'ziluvchanligiga yarasha eni o'zgaradi, u o'rta hisobda 2-3 sm bo'ladi, shu bilan birga qinning pastki bo'limi torroq, yuqori bo'limi kengroq. Qinning oldingi va orqa devorlari odatda bir-biriga tegib turadi, qin bo'shlig'ining ko'ndalang kesimi shaklan N harfiga o'xshaydi.
Qinda hosil bo'ladigan sut kislotasi qin basillalariga va shilliq pardasiga salbiy ta'sir etmaydi, ayni vaqtda sut kislota tashqi muhitdan qinga kiradigan patogen mikroorganizmlarni o'ldiradi. Shunday qilib, voyaga yetgan sog'lom ayolda «qinning o'z-o'zidan tozalanish» jarayoni sodir bo'lib turadi.
Qarilik davrida, shuningdek og'ir umumiy va ginekologik kasalliklarda tuxumdonlar faoliyati susayadi, shilliq pardadagi glikogen kamayadi. Sut kislota kam ishlab chiqiladi, shuning natijasida qin sekreti ishqoriy reaksiyali bo'lib qolishi mumkin. Bunday sharoitda patogen bakteriyalar tashqaridan qinga kirib, rivojlana boshlaydi va normal mikroflora (qin basillalari) ni surib chiqaradi.