Электродинамика k. P. Abduraxmanov, V. S. Xamidov, M. F. Raxmatullaeva

Ikkita atomdan tashkil topgan tizimning energetik chizmasi.

• Pauli prinsipiga asosan ikkita yangi holatlar paydo bo‘ladi: energetik sathlar ikkita energetik sathlarga ajraladilar.
• 1s energetik sathlarda Pauli prinsipiga asosan 4 ta elektron joylashadi.

• 1.Energetik sathlarning ajralish kattaligi ΔE atomlar orasidagi masofaga bog‘liq.
• 2.Atomlarning yaqinlashishi bilan ΔE ning ajralish kattaligi o‘sib boradi.
• 3.Kattaliklar ΔE1 < ΔE2 bo‘lishining sababi, 1s holatdagi elektronlarni yadro bilan kuchli bog‘langanliklaridadir.

Uch atomdan iborat bo‘lgan tizimning energetik chizmasi.

ΔE1 va ΔE2 ajralishlar kattaliklari ikki atomdan iborat bo‘lgan tizimdagiga o‘xshash bo‘ladi

N atomlardan iborat bo‘lgan tizimning energetik chizmasi.

Taqiqlangan soha
Butunlay to‘lgan

• 1. Energetik sohalarning kengligi kristallning o‘lchamlariga bog‘liq bo‘lmay, atomlarning tabiatiga va kristall panjaraning simmetriyasiga bog‘liqdir.
• 2. Atomdagi elektronning energiyasi ortishi bilan mumkin bo‘lgan energetik sohalar kengligi kattalasha boradi, taqiqlangan sohalar kengligi toraya boshlaydi.
• 3. Har bir energetik soha juda ko‘p energetik sathlardan iborat bo‘ladi, ularning soni qattiq jismni tashkil etuvchi atomlar soni bilan aniqlanadi.
• 4. Energetik soha kvazi uzluksiz energetik spektr ko‘rinishga ega.
• 5. Taqiqlangan sohaga tegishli energetik sathlarda elektronlar joylashaolmaydi.
•  

• Elektr o‘tkazuvchanlik bo‘lishi uchun qattiq jismlar energetik spektrida elektronlar bilan qisman to‘ldirilgan energetik sohalar bo‘lishi zarur.
• Qattiq jismlar energetik spektrida bunday qisman to‘lgan energetik sohalarning bo‘lmasligi ularda elektr o‘tkazuvchanlik yo‘q bo‘lishiga sabab bo‘ladi.
• Qattiq jismlarning taqiqlangan sohasi kengligiga qarab, ularni dielektrik va yarim o‘tkazgichlarga bo‘lish mumkin.
• Dielektriklarga, nisbatan keng taqiqlangan sohaga ega bo‘lgan qattiq jismlar kiradi.
• Tor taqiqlangan energetik sohalarga ega bo‘lgan qattiq jismlar yarim o‘tkazgichlarga kiradi, ularning kengligi taxminan 1 eV atrofida bo‘ladi.
• Taqiqlangan sohaning pastida elektronlar joylashishi mumkin bo‘lgan soha valent soha, yuqoridagisi o‘tkazuvchanlik sohasi deb ataladi.