Электродинамика k. P. Abduraxmanov, V. S. Xamidov, M. F. Raxmatullaeva

Bir – biri bilan o‘zaro ta’sirda bo‘lgan atomlar elektronlarining energetik holatlari

• Rasmdan ko‘rinishicha, qo‘shni atomlarni ajratuvchi potensial chiziqlar bir-birining ustiga qisman tusha boshlaydi va 00 – nolinchi energetik sathdan pastda joylashgan natijaviy egri chiziqni hosil qiladi. Shunday qilib, atomlarning bir - biriga yaqinlashishi potensial to‘siqqa ikki xil ta’sir o‘tkazadi:
• to‘siqning qalinligini panjara doimiysigacha kamaytiradi va balandligini pasaytiradi.
• 3s sathning valent elektronlari amalda bir atomdan ikkinchisiga to‘siqsiz o‘tishi mumkin. Shu holatni valent elektronlarining elektron buluti xarakteri ham ko‘rsatib turibdi. Bu hodisa kristall panjarada elektronlarning to‘la umumlashish hodisasi deb ataladi.

• 1.Qo‘shni atom yadrosi boshqa atom elektronlarini tortishi natijasida alohida atomlar elektronlarini ajratadigan potensial to‘siq balandligini pasaytiradi.
• 2.Atomlar bir - biriga yaqinlashganda elektron qobiqlar bir - birini to‘sishi sodir bo‘ladi, natijada elektronlar harakati xarakteri sezilarli o‘zgaradi.
• 3. Atomlarning yaqinlashishidan potensial to‘siqning kengligi va balandligini keskin kamayishi natijasida kristall panjaraning nafaqat valent elektronlari, balki pastki sathlarda joylashgan elektronlari ham erkin harakat qilishi mumkin.
• 4.Elektronlarning o‘zaro tutashuvi ta’siri kvant tabiatiga ega bo‘ladi va u elektronlarni bir - biridan farq qilaolmaslik natijasidir.

Kristallarda energetik sohalarni paydo bo‘lishi

Qattiq jismlarning sohaviy nazariyasi – kristallarda elektronlarning energetik spektrining kvant nazariyasidir, bu nazariyaga asosan energetik spektr ketma - ket joylashgan taqiqlangan va mumkin bo‘lgan energetik sohalardan tashkil topadi.

Ikkita alohida joylashgan atomlarning energetik satxlari chizmasi

Ikkita litiy atomlari bir biridan ta’sirlashmaydigan masofada joylashgan bo‘lsa, ularning energetik sathlari chizmasi bir xil bo‘ladi: 1s sathlarda spinlari har xil bo‘lgan ikkita elektron va 2s sathlarda bittadan elektron joylashgan bo‘ladi.