Elektr yuritma asoslari” fanidan kurs loyihasini bajarish bo’yicha uslubiy ko’satmalar

3.5.3. Ketma-ket qoʻzgʻatishli dvigatelni ishga tushirish xarakteristikasini hisoblash va qurish.
Dvigatelni tabiiy xarakteristikalarini hisoblang va quring. Dvigatelni tabiiy xarakteristikasida I_max va I_min toklarga tegishli ikkita nuqtani belgilang, bunda
I_max =2I_H ; I_C =I_H =const; I_min =1.2 I_c deb oling.
I_max va I_min toklarga mos qarshilikni hisoblang.
R₁=U/I_max; R₂=U/ I_min
Dvigatelni reostat xarakteristikasni chizing.



3.6-rasm: Ketma-ket qoʻzgʻatishli dvigatelni ishga tushirish xarakteristikasi.

Pogʻona qarshilikning qiymatini aniqlash.

R_T1 = ; R_T2 = ; R_T3= .
Reostat pogʻonalarining qarshiliklari
R_p1=R_d+R_T1+R_T2+RT3; Rp2=R_d+R_T2+RT3; Rp3=R_d+R_T3
Reoatatning toʻla qarshiligini hisoblang.
R_p=R_T1+R_T2+R_T3


3.5.4 Dvigatelni tormozlash xarakteristikalarini qurish va tormozlash qurilmasini hisoblash.
Elektr yuritmani toʻxtatish yoki reverslashda elektrodvigatelni elektr tormozlash qoʻllaniladi. Dvigatelni teskari ulab tormozlash va dinamik tormozlash usullari keng qoʻllaniladi. Dvigatelni teskari ulab tormozlash ikkita holatda amalga oshirilishi mumkin:
a) tashqi kuchlar, aktiv qarshilik moment bilan, hisobiga tormozlash, masalan yukni tushurishda;
b) reverslash, dvigatel momentini yoʻnalishini oʻzgartirish, bunga OʻTD da yakor kuchlanishining qutblarini almashtirish yoʻli bilan erishiladi
M = kФ(-I_y) = -M_t
3 fazali asinxron dvigatellarda esa ikkita fazasini oʻrnini olmashtirish bilan
M = [m (I₂)² R₂]/ (-ω₀)s = -M_t
Bu erda, m- fazalar soni.
Dvigatelni teskari ulab tormozlashda OʻTDni yakoriga (ADni rotoriga) qoʻshimcha qarshilik ulash shart. Odatda tormozlash bir pogʻonali boʻladi. elektrodinamik tormozlash elektr yuritma tezligini ω=0 ga tishirish uchun qoʻllaniladi.