Elektr energetika

O‘ta kuchlanishlardan naysimon razryadniklar yordamida himoyalangan liniyalarda TO uchun ishlash vaqti 0,06 - 0,08 s ga teng bo‘lgan oraliq relelar olinishi kerak.

TO maksimal qisqa tutashuv toklaridan chetlashtirilganligi sababli minimal qisqa tutashuv rejimida uning ishlash zonasi qisqaradi. Agar TO liniyaning 20% dan ortiq qismini himoya qilsa, uni ishlatish maqsadga muvofiq hisoblanadi.

TO liniyani to‘liq himoya qila olmasligi sababli uni asosiy himoya sifatida ishlatish mumkin emas. TO faqat MTH bilan birgalikda ishlatiladi.

TO ishlamasligi mumkin bo‘lgan zonani kamaytirish uchun himoyalanayotgan liniyaga hayallash vaqtiga ega bo‘lgan TO (1.5-rasm) A1 o‘rnatiladi va uning himoya zonasi keyingi liniyaning ham bir qismini o‘z ichiga oladigan qilib bajariladi. Keyingi liniyaga esa darhol ishlaydigan A2 tok otsechkasi o‘o‘rnatiladi. Hatijada A1 himoya W1 liniyani to‘liq himoya qiladi. Keyingi W2 liniyaning boshlanish qismida qisqa tutashuv bo‘lganda avval A2 himoya ishlab, A1 himoyaning noto‘g‘ri ishlashiga yo‘l qo‘ymaydi.

17.2 - rasm. Hayallash vaqtiga ega bo‘lgan TO

Darhol ishlaydigan A2 tok otsechkasining ishlash toki quyidagicha olinadi:

I_A2hi= K_z I_{K2.max (1.11)}

bu yerda K_z=1,2-1,3 - zahira koeffisiyenti; I_K2.max - himoyalangan liniya so‘ngidagi maksimal qisqa tutashuv toki.

Hayallash vaqtiga ega bo‘lgan TO ning ishga tushish toki

I_A1hi= K_z I_{A2hi (1.12)}

bu yerda K_z = 1,2-1,3 - zahira koeffisiyenti. Uning hayallash vaqti

t_A1= t_A2 +t (1.13)

bu yerda Dt=0,3…0,6 tanlash pog‘onasi.

Darhol ishlaydigan tok otsechkasining hayallash vaqti

t_A2=0,06…0,08 s.

Hayallash vaqtiga ega bo‘lgan TO ning sxemasi MTH ning sxemasi bilan bir xil.

Neytrali yerga ulangan va neytrali yerga yoy so‘ndiruvchi cho‘lg‘am orqali ulangan elektr tarmoqlarida bir fazali yerga tutashuv vaqtida nisbatan kichik sig‘im toklarigini hosil bo‘lishi sababli qisqa tutashuv bo‘lib hisoblanmaydi. Fazalar orasidagi kuchlanishga ulangan iste’molchilar normal ishlashda davom etadi. Yerga tutashuvni tezlik bilan uzish talab qilinmaydi. Harakatlanuvchi mexanizmlar, quvvati katta generatorlar, xavfsizlik texnikasi talablariga ko‘ra tezlik bilan uzish talab qilinadigan obyektlar bundan mustasno.

Nazorat uchun savollar

6. 
   TO qurilmasini vazifasini tushuntiring.
   
7. 
   Turg‘un va turg‘un bo‘lmagan qisqa tutashuvlar vaqtida AQU qanday ishlaydi?
   
8. 
   TO qurilmasiga qo‘yiladigan asosiy talablarni aytib bering.
   
9. 
   Kondensatorning vazifasi nimadan iborat?
   
10. 
    Nima uchun qisqa tutashuvdan keyin TO qurilmasi darhol ishlashi mumkin emas?