Ekspluatatsiyasi instituti

4.2.Yo‘l-transport hodisalarining tizimli tahlilini tashkil etish 
Yo‘l harakati-murakkab dinamik tizim bo‘lib, yuqorida aytib o‘tilganidek 
haydovchi, avtomobil, yo‘l, piyoda va atrof muhitni birlashtiradi. Boshqa turdagi 
sohalar faoliyatidan ma’lumki, murakkab muammolarni o‘rganish va mukammal 
echimni topish faqat tizimli yondoshish orqali, qachonki tizim elementlari alohida 
hamda o‘zaro bog‘liqlikda bir butun tuzilma ichida ko‘rib chiqish mumkin. YTH 
muammosini hal qilayotganda tizimli yondoshishni amalga oshirish yo‘l harakati 
xavfsizligi dasturini amalga oshirish jarayonida maqsadga muvofiqdir.Yo‘l 
harakati xavfsizligini oshirishga tizimli yondoshishning asosiy tamoyillari 
quyidagilar: 

---

55 
-inson xulqini e’tiborga olish- inson xato qilishi mumkin, buni hisobga olish zarur; 
-inson tanasining kuchsiz ekanligini e’tiborga olish zarur – insonning jismoniy 
kuchga chiday olishi chegaralangan, buni hisobga olish zarur; 
-havfsizroq yo‘llarni loyihalash va qurish – u inson xatosini to‘g‘rilay olishi va 
YTH oqibatini kamaytira olishi kerak; 
-havfsiz transport vositalarini ishlab chiqish-u YTH sodir bo‘lishi ehtimolini va 
oqibati og‘irligini kamaytiradi; 
-keng jamoatchilik va xususiy sektor, davlat organlari hamkorligi va 
muvofiqlashuvini taqozo etadi; 
-har bir yo‘ldan foydalanuvchining shaxsiy havfsizligini ta’minlashlari shart, 
shuningdek, boshqa harakat ishtirokchilarining ham havfsizligini ta’minlashlari 
kerak. 
Tizimli yondoshish asosida qurilgan yo‘l harakati xavfsizligini oshirish 
Dasturi doirasida tadbirlarni amalga oshirish tajribasi shuni ko‘rsatadiki xalqaro 
tajribalar tahlili yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash Dasturining bir nechta 
bosqichini ajratadi[15]: 
1. Statistik ma’lumotlar va faktlar tahlili
. 
Aniq va to‘liq statistika ma’lumotlar 
tahlili taqqoslashga, o‘zgarishlar tendensiyasiga, o‘z vaqtida muammolarni 
aniqlashga imkon beradi.SHu o‘rinda statistika ma’lumot lari standart ko‘rinishda 
va standart hajmda yig‘ilishi kerak- YTH sodir bo‘lgan vaqti va joyi to‘g‘risidagi 
ma’lumotlarni solishtirish imkoni bo‘lsin.