Ekspluatatsiyasi instituti irisbekova mavluda narinbayevna xalqaro logistik

 
8.2 rasm. SCM konsepsiyasining sxematik tasviri. 
Ko‗rsatilgan biznes-jarayonlarni boshqarish o‗zida yetkazib berishlar zanjirlarini 
boshqarishning asosiy funksiyalarining mazmunini taqdim qiladi.
Shunday qilib, SCM – bu ko‗pgina almashinish harakatlarini bir paytda ko‗rib 
chiqish va hisobga olishni talab qiladigan majmuaviy va tizimli yondashuvlardir. 
Ko‗rib chiqilayotgan konsepsiya tashkilotning chegaralaridan tashqariga chiqadi, 
chunki uning ichida ham, uning tashqarisida ham sodir bo‗ladigan almashinish 
jarayonlarini o‗z ichiga oladi. Har bir holatda bu almashinishlarning tarkibi 
zahiralar qaerda saqlanishi va u yoki bu faoliyat turi qaerda bajarilishiga bog‗liq 
bo‗ladi.

---

213 
 
Xalqaro yetkazib berishlar zanjirini 
shakllantirishning asosida eksport va 
import bo‗yicha kelishuvlar yotadi, ular logistik boshqarishning operatsion, 
marketing va moliyaviy funksiyalarining samaradorligini shartlaydi. Xalqaro 
yetkazib berishlar zanjirlarini shakllantirishga quyidagi omillar ta‘sir ko‗rsatadi:
– katta geografik masofalar va vaqtdagi farqlar; 
– bir nechta milliy bozorlarning qamrab olinishi; 
– operatsiyalarning turli mamlakatlarning hududlariga joylashtirilishi; 
– talab va taklif shartlarining turli-tumanligi bilan shartlanadigan katta potensial.
Xalqaro yetkazib berishlar zanjirlari uchun ularni yaratishning zaruriy sharti 
xalqaro iqtisodiy integratsiyadan korxonalarni baynalminallashtirish orqali 
umumiy logistik tizimga 
o‗tish bo‗lib hisoblanadi. bu jarayonning grafik tasviri 
2.3 rasmda keltirilgan [5, 82-bet]. 
Xalqaro yetkazib berishlar zanjirini shakllantirishga to‗rtta asosiy 
kenglik 
omillari 
ta‘sir ko‗rsatadi: globallashish, texnologiya, talab, makroiqtisodiyot. 
SHunday qilib, xalqaro logistik zanjirni yaratishda globallashish jarayonlari 
bilan bir qatorda makroiqtisodiyotning keng kontekstida texnologiyalarning 
rivojlanishi ham katta rol o‗ynaydi.
SHuni esdan chiqarmaslik kerakki, global zanjirlarni shakllantirishda muhim 
salbiy aspekt sifatida ularda ko‗p sonli manbalar bilan bog‗lanadigan