Ekish mashinalarini urug‘ ekish normasiga sozlash va ishlatish

2.4. MAXSUS SEYALKALAR

Sabzavot seyalkasi. Sabzavot urug‘lari keng qatorlab, tasmasimon, donalab va uyalab ekiladi. Zamonaviy seyalkalar qatorlab ekishda qator oralig‘i 45, 60 va 70 sm, ikki satrli tasmasimon ekishda 8—62 sm (8 sm — satrlar oralig‘i, 62 sm — tasmalar oralig‘i), 20—50, 50—90, 40—100 va 60—120 sm, uch satrlab ekishda 32—32—76 va shu singari boshqa sxemalarda ham ishlay oladi.
Sabzavot seyalkasi urug‘ ekish uchun novli g‘altaksimon 10 (16- a rasm), yerga o‘g‘it solish uchun shtiftli-g‘altaksimon miqdorlagichlar, urug‘ va o‘g‘it bunkerlari 6 va 7, sirpangichli 1 hamda disksimon ekkich 12 lar, harakatlantiruvchi g‘ildirak 16, uzatish mexanizmi 4 va iztortkichlardan tashkil topgan. Urug‘ bunkeri to‘zitkich 9, o‘g‘it bunkeri niqtalovchi shnek 5 bilan jihozlangan. Mayda urug‘lar uchun miqdorlagich ustiga almashtiriladigan quticha 8 o‘rnatiladi. Seyalkaga bir yoki ikki satrlab ekadigan ekkichlar o‘rnatilishi mumkin.
Bir satrlab ekadigan ekkich urug‘ni 2—4 sm chuqurlikka ko‘mib ketadi. Cheklovchi reborda 20 silindrsimon halqa ko‘ri-

16-rasm. Sabzavot seyalkasi.
nishida bo‘lib, kronshteyn 21 orqali ekkich diskiga ulanadi. Cheklovchi reborda tuproq yuziga tegib yurib, diskning yerga botishini cheklab, urug‘ni ko‘mish chuqurligini belgilaydi. Seyalkaga urug‘ni 2, 3 va 4 sm chuqurlikka ekishni ta’minlaydigan turli diametrdagi cheklovchi rebordalar o‘rnatish mumkin. Rebordali ekkichlar sholibop seyalkalarda ham ishlatiladi.
Ekkichga jilov 18 yordamida zichlovchi g‘altak 17 lar ulangan. Uning to‘g‘inining sirti ikkita kesik konussimon shaklga ega bo‘lib, u zichlagan tuproqning usti nishab bo‘lib qoladi. G‘ildirakchaning tuproqni zichlash darajasi prujina 15 yordamida o‘zgartiriladi. Qirgich 16 zichlovchi g‘ildirakcha tuguniga yopishib qolgan nam tuproqni qiradi, qirgich 19 esa cheklovchi rebordadagi yopishgan tuproqni tozalaydi. Urug‘ o‘tkazgich urug‘ miqdorlagich ajratib bergan urug‘ni ekkichga yetkazadi.
Sirpangichli ekkich 1 o‘g‘itni urug‘ga nisbatan 2—3 sm chuqurroq tashlab, qisman ko‘madi va uning ustiga urug‘ni tashlab ko‘madi.
Sabzavot seyalkasi sharoitga qarab, turli qator oralig‘ida ekish uchun sozlanib, umumiy qamrov kengligi 3,5—4,8 m bo‘ladi. Ishchi tezligi 10 km/s gacha, ish unumi 2,8—3,8 ga/soat (ish vaqtida) oralig‘ida bo‘ladi.