Эгилишда балкаларни мустаҳккамлика хисоблаш, кесимни қаршилик моменти, стандарт шакллар. Misol

5. Balkaning mustahkamligini tekshiramiz: σ_haq≤[σ] , , W_x–o’lchamlari aniqlangan kesimning qarshilik momenti . Ortiqcha kuchlanish miqdori demak balka mustahkam.


Misol. Qo’shtavr kesimli po’lat balka uchun ko’ndalang kuch-Q(z), eguvchi moment-M(z) epyuralari chizilsin va qo’shtavr nomeri aniqlansin. [σ]=160mPa (6.1-rasm).


6.1-rasm

1. 
   Balkaning tayanch reaksiyalarini aniqlaymiz:
   

.
.
Tekshirish: 0=0.
Demak, tayanch reaksiyalari to’g’ri topilgan.

2. 
   Har bir uchastka uchun Q(z) va M(z) tenglamalarini yozib, ularning epyurasini chizamiz (6.2-rasm).
   

1- uchastka, kesim 1-1, 0≤z₁≤4m.
z₁=0 da z₁=4m da
;
2- uchastka, 0≤z₂≤2m, kesim 2-2.
z₂=0 da z₂=2m da

3- uchastka, 2≤z₃≤10m, kesim 3-3.



Q_III(z₃) ni nolga tenglashtirib, eguvchi momentning maksimal qiymatiga to’g’ri kelgan abssissa z₀ ning miqdorini topamiz;
bundan
,
Har bir uchastka uchun topilgan nuqtalar asosida, balkaning sxemasi ostida mashtab bilan Q(z) va M(z) epyurasini chizamiz (1-rasm).

c) Balka uchun qo’shtavrli ko’ndalang kesim tanlaymiz: M_max=54.26kNm 5426kNsm kesim uchun zarur bo’lgan qarshilik moment . GOST 8239-72 sortament jadvalidan qo’shtavrning nomerini tanlab olamiz. Sortamentda huddi shu qiymatning o’zi bo’lmaganidan unga yaqin bo’lgan W_x=371sm³ topamiz. Bu qiymat bo’yicha sortamentdan qo’shtavrni nomerini aniqlaymiz: I №27.


6.2-rasm