Ёғ-мой маҳсулотлари сифат кўрсаткичлари ва уларнинг метрологик таъминоти

3.2. Yog’-moy mahsulotlarini sinflanishi va tarkibiy xossalari

Yog’ mahsulotlari olinayotgan xom-ashyosi va tarkibiy boyitilishi va ishlab chiqarish texnologiyasi bo‘yicha sinflanadi. Jumladan, o‘simliklardan olinadigan Yog’lar va ularning tarkiblari bo‘yicha quyidagicha sinflanadi:

Paxta Yog’i. Paxta Yog’ining quyidagi turlari mavjud: «Rozmarin» Yog’i, «Bazilik» Yog’i, «Olivkovoe» Yog’i, «Moya mechta» Yog’i, «Marvarid» Yog’i, «Mardjona» Yog’i, «Idealnoe» Yog’i, «Antika» Yog’i, «Durdona» Yog’i, Salat uchun paxta Yog’i, «O‘zbekiston Yog’i», soya Yog’i bilan boyitilgan paxta Yog’i, «Baraka» Yog’i, masxar Yog’i bilan boyitilgan paxta Yog’i.

Maxsar Yog’i. Maxsar Yog’i maxsar donini qayta ishlash orqali olinadi. Bu Yog’ yarim quriydigan o‘simlik Yog’i hisoblanadi, tarkibida 5-12 foiz yaxshi quriydigan, 88-95 foiz tuyinmagan kislotalar mavjud. Kimyoviy tarkibiga ko‘ra, eng yaxshi Yog’lardan biri, rangi tillarang, sariq tusda, iste’mol uchun eng yaxshi Yog’lardan biridir.

Tarkibida oleyin, linolen kislatalari mavjud. Bular maxsar Yog’ining sifati baland bo‘lishini ta’minlaydi. Rafinatsiyalangan maxsar Yog’ining 1-navidan oziq-ovqat mahsulotlari tayyorlashda, 2-navidan yuqori sifatli olif va lak olishda va linoleum, sovun ishlab chiqarishda foydalaniladi.

Kungaboqar Yog’i. Kungaboqar Yog’i kungaboqar donini qayta ishlash orqali olinadi. Kungaboqar Yog’i tarkibidagi jami Yog’ kislotalarining 52-66,2% linol kislotasi tashkil etadi. Yog’ tarkibiga kirgan erigan xoldagi fosfotidlar, uni achishdan saqlab,unga xushbuy xid va ta’m bag‘ishlaydi.

Eryong‘oq Yog’i. Eryong‘oq Yog’i- eryong‘oq donini qayta ishlash orqali olinadi. Bu Yog’ qurimaydigan o‘simlik Yog’i hisoblanadi va Yog’ kislotalari tarkibiga qarab to‘yinmagan Yog’ kislotalari turkumiga kiradi, tarkibida 87 foizgacha to‘yinmagan Yog’ kislotalar mavjud.
Kunjit Yog’i. Kunjit Yog’i kunjit donini presslash usulida olinadi. Bu Yog’ yaxshi qurimaydigan o‘simlik Yog’i hisoblanib, uning tarkibida 84 foizgacha to‘yinmaydigan Yog’ kislotalar mavjud. Tarkibida asosan olein va linol kislotasi bor.
Zig‘ir Yog’i. Zig‘ir Yog’i zig‘ir donini presslash usulida olinadi. Bu Yog’ yaxshi quriydigan o‘simlik Yog’i hisoblanadi. Uning tarkibida to‘yinmagan Yog’ kislotasi 91 foizni tashkil qiladi, shuning uchun ham zig‘ir Yog’i to‘yinmagan Yog’ kislotali Yog’lar guruhiga kiradi.