Yevropa Kengashi
1999-yildan boshlab Y E IH nom i ham o ‘zgaradigan va u «Yevropa h am -
jam iyati» (Y E H ) deb ataiadigan b o ‘ldi. Yevropa siyosiy ittifoqi dastlabki
bosqichda G ‘arbiy Yevropa davlatlarining tashqi va m udofaa siyosati m a-
salalarini m uvofiqlashtirishga, bu sohalarda yagona y o ‘nalish asoslarini ishlab
chiqishga, kelgusida esa yagona tashqi va harbiy siyosat yuritishiga xizm at
qilishi k o ‘zda tutildi.
Yevropa Komissiyasi YEH a ’zolari b o ig a n davlatlarning so giiq ni saqlash,
xalq ta iim i, qishloq xo‘jaligi va ekologiya sohasidagi siyosatlarini tartibga
solish bilan sh u giillanuvchi m uassasa vazifasini o ia s h i lozim edi. YEH
a ’zolari b o ig a n davlatlar hukum atlari bu sohalar b o ‘yicha vakolatlarini
Yevropa Komissiyasiga topshirishi belgilab q o ‘yildi.
T o ‘g ‘ri, barcha shartnom alar ham am alda ularning yaratuvchilari o ‘ylagan
darajada bajarilayotgani yo ‘q. Biroq, eng asosiysi, yagona Yevropani bunyod
etish borasida tarixiy ishlar am alga oshirildi. 1999-yilning d ekabr oyida
Y E H ning a ’zolari (ularning soni 15 ta) qurolli kuchlarni tuzish haq ida qaror
qabul qildilar. U ning vazifasi — harbiy inqirozlar yuz bergan hudud larda
tinchlikni saqlashdan iborat, deb belgilandi.
Yevropa H am jam iyati m am lakatlarida 2002-yil 1-yanvardan yangi pul
birligi — «yevro» m uom alaga kiritildi.
Y evropa K engashi — xalqaro va d a v la tla ra ro
tashkilot. U 1949-yil 5 -m ayda tashkil etilgan.
Dastlab unga 10 ta davlat a ’zo edi. Yevropani birlashtirishda bu kengash
katta rol o ‘ynadi. Hozirgi kunda Yevropaning deyarli barcha davlatlari, shu
ju m lad an , Sharqiy Yevropa davlatlari va Rossiya Federatsiyasi ham bu tash-
kilotning a ’zolaridir. Yevropa K engashining oliy organi — Tashqi ishlar
vazirlari Q o ‘mitasi va Parlam ent Assambleyasidir. Yevropa K engashining
vazifasi dem okratiya va qonuniylikni, shuningdek, inson huquqlarini rivoj-
lantirishga va him oya qilishga ko‘maklashishdan iboratdir. YEK oliy organlari
a ’zo davlatlarning o ‘z zim m alariga olgan m ajburiyatlarni am alda bajarish-
larini nazorat qiladi. Bu boradagi xulosalarini tegishli hukum atlarga m a iu m
qiladi. D em okratiya, qonuniylik va inson huquqlari sohasida q o ‘pol buzi-
lishlarga y o i q o ‘ygan davlatlarni Y EK a ’zoligidan chiqarishgacha ch o ralar
k o ‘radi. Y EK ning qarorgohi Fransiyaning Strasburg shahridajoylashgan. Bu
kengashga hozir 40 ga yaqin davlat a ’zo.
XX asr ikkinchi yarm idan keyingi G ‘arb taraq-
qiyoti o ‘z boshidan kechirgan yana bir xususiyat
—
bu konservativlik to iq in i va uni yengib o iis h
jarayoni edi. Xo‘sh, konservativlik to iq in i nim a va u qanday vujudga kelgan?
Konservativlik to iq in i — bu farog‘at davlatini tugatish tarafdorlarining
hokim iyat tepasiga kelishi edi. 1974— 1975-yillarda, shuningdek, 1 9 8 0 -1 9 8 2 -
yillarda industrial davlatlarda iqtisodiy inqirozlar ro ‘y berdi. N atijada ishlab
chiqarish va xalqaro savdo hajm i kam aydi. ishsizlik om m aviy tus oldi.
Inflatsiya kuchaydi. A n’anaviy, eski tartiblar tarafdorlari (konservatorlar) bunda
Do'stlaringiz bilan baham: |