E. Z. Nuriddinov n izom iy nom LI tdpu «Xorijiy m am lakatlar tarixi»



Download 12,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet106/334
Sana23.01.2022
Hajmi12,93 Mb.
#403727
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   334
Bog'liq
Jahon tarixi

Mustaqillikning  qiyin
 
s q m o q lari
120


qilish m aqsadida im port g‘allaga boj to io v in i oshirdi.  Bu esa n onning narxini 
oshirib  yubordi,  m am lakatda  kuchli  nam oyishlar  va  ish  tash lash lar  yuz 
berishiga  olib  keldi.  S hunday  sh aro itd a  B uyuk  B ritaniya  yangi  siyosiy 
vaziyatga  m os  y o i   tanlashga  m ajbur  b o id i.  U ning  k o ‘rsatmasi  bilan  1935- 
yilning  dekabrida  1923-yil  Konstitutsiyasi  qayta  tiklandi.
1936-yilning  av gustida  Buyuk  B rita n iy a   M isrni  o ‘zi  u c h u n   q u lay  
shartnom a  im zolashga  m ajbur  etdi.  S hartnom aga  k o i a ,   M isrdagi  ingliz 
Oliy  kom issari  endilikda  elchi  deb  ataladigan  b o id i.  N om iga  b o is a -d a , 
ingliz  okkupatsiya  rejim i  bekor qilindi.  Biroq  shartnom a  Buyuk  Britaniyaga 
Suvaysh  kanali  zonasi,  Q ohira  va  A leksandriya  shaharlarida  o ‘z  arm iyasini 
saqlash  huquqini  berdi.
B undan  tashqari,  ingliz  samolyotlari  M isr  hududi  ustida  uchish,  M isr 
aerodrom lariga  q o ‘nish  huquqiga  ega  b o id i.  Armiya  ingliz  harbiy  missiyasi 
nazoratiga olindi.  Shuningdek,  urush  harakatlari boshlansa,  Buyuk  Britaniya 
M isr  hududidan  tayanch  sifatida  foydalana  olar  edi.  Shu  tariqa  1936-yilgi 
ingliz-m isr  shartnom asi  am alda  ingliz  hukm ronligini  saqlab  qoldi.
1939-yilda  Ikkinchi  jah o n   urushi  boshlangach,  M isr  Buyuk  B ritaniya 
tom onida turishini  m a iu m   qildi.  2-sentabr kuni  M isr hukum ati  m am lakatda 
harbiy  holat  e io n   qildi.  M am lakat  iqtisodiyoti  Buyuk  Britaniya  m anfaati 
uchun xizm at qilaboshladi.  Qirol  Faruh boshchiligidagi siyosiy kuchlarguruhi 
G erm aniya  va  Italiya  bilan  yaqinlashish  y o iin i  tutdi.
Ikkinchi jah o n   urushi  boshlarida  Italiya  armiyasi  M isr  hududlariga  ham  
bostirib  kirdi.  Biroq  bu  holat  uzoq  davom   etm adi.  Ingliz  armiyasi  1941- 
yilning  boshlarida  Italiya  q o ‘shinlarini  M isrd an  surib  chiqardi.  1942-yilda 
fashistlar  G erm aniyasi  agenturasi  M isrda  davlat  to ‘ntarishini  tayyorlashga 
kirishdi.  Bunga  y o i  q o ‘ymaslik uchun  qirol  saroyini  ingliz  armiyasi  egalladi 
va  Buyuk  Britaniya  tarafdori  b o ig a n   huku m at  tuzildi.  1943-yilning  m ay 
oyiga  kelib  butun  shim oliy  rayon  nem is-italyan  q o ‘shinidan  tozalandi.
1945-yilning  fevral  oyida  Misr  G erm aniya  va  Y aponiyaga  qarshi  urush 
e io n   qildi.  Bu  Misrga  Birlashgan  M illatlar Tashkiloti  (B M T)  ta ’sis konferen- 
siyasida  qatnashish  huquqini  berdi.

Yuqorida ta ’kidlanganidek,  XX asr boshlarida ham
__________ z   |Г________ 1  J a z o ir   F ra n s iy a   m u s ta m la k a s i  z u lm i  o s tid a
edi.  (F ransiya Jazoirni  1830-yildayoq bosib  olgan  edi.)  Birinchi jah o n   u ru - 
shi  yillarida  Jazoir iqtisodiyoti  Fransiya  m anfaatiga xizm at  qildirildi.  F ran - 
siya  arm iy a si  saflariga  ch a q irilg a n   ja z o irlik la rd a n   fro n t  o rti  ish larid a 
foydalanilgan.  U m sh  Fransiyani qiyin ahvolga solib qo ‘ydi.  Bunday sharoitda 
m ustam lakalarda  m illiy-ozodlik  kurashi  to iq in in i  pasaytirish  nihoyatda 
m uhim   edi.  Shu  m aqsadda  m etropoliya  hukum ati  1919-yilda  Jazo ir  uchun 
alohida dekret chiqardi.  U nga ko‘ra,  soliq m asalasida fransuzlar va jazoirliklar 
o ‘rtasida m avjud  notenglik tugatildi.  D ehqonlar,  savdogarlar,  ziyolilar,  sobiq 
harbiy  xizm atchilar  va  davlat  organlari,  am aldorlarga  m ahalliy  o ‘zini  o ‘zi 
boshqarish  organlariga  o ik azilad ig an   saylovda  qatnashish  huquqi  berildi.
121


Biroq  dek ret  jazo irlik larn in g   bo shqa  m asalalardagi  huquqsizligiga  daxl 
qilmadi.  Jaz o irx alq i  m illiy-ozodlik kurashini  hech  qachon  to ‘xtatgan  emas.
1920-yilda  Ja z o ir  v atanparvarlari  «Yosh  jazoirlik»  partiyasini  tuzd ilar. 
Download 12,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   334




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish