Э. ҚОсимов, М. Aкбaров пaрдозбоп қурилиш aшёлaри

Цемент, оҳак сувоқбоп қоришманинг қуриш тезлиги
(ГКЖ-10 цемент оғирлигига нисбатан 1,5%)
Бино фасадини намланмайдиган қилиш

Бино ва иншоотларнинг ташқи девор юзалари ҳамма вақт об-ҳаво — ёмғир, нам ва қуёш нури таъсирида бўлади. Сувоқ юзасидаги ёмғир суви қоришма ғоваклари орқали деворнинг ички қисмига силжийди ва натижада пардозланган юзада доғлар, ёриқлар пайдо бўлишига олиб келади. Aйниқса, йирик деворбоп темир-бетон панел чоклари орқали намлик тез силжийди, уйнинг ички юзасини буза бошлайди. Намланган деворнинг иссиқлик ўтказувчанлиги ошади. Хонада намлик миқдори кўпайиб инсон саломатлигига таъсир этади. Бундан ташқари деворнинг ички қисмида темир синчлар (арматура, қўшимча темир қисмлар) намлик таъсирида занглай бошлайди ва ниҳоят бетон билан ёпишиш мустаҳкамлигини камайтиради. Девор юзасини сопол ёки пардоз­боп тоғ жинслари билан қоплаш, бўёқлар билан суркаш каби тадбирлар айтарли самара бермайди. Масалан, девор юзаси пардоз­боп тахтачалар билан қопланганда сув томчилари унинг чоклари орқали силжиб девор билан тахтачаларни ёпишиш мустаҳкамлигини камайтиради. Оҳак ва силикат бўёқлар эса деворни намланишдан сақлай олмайди. Бино деворлари юзасини қоплашда ишлатиладиган тахтага чоклари ва темир-бетон панел чокларининг намланмаслигини таъминлаш ва бў­ёқлар ранги тиниқлигини, ҳамда сув ўтказ­маслигини оширишда КО қўшилмалар кенг ишлатилади. Оҳак ва силикат бўёқлари ишлатилганда уларнинг намланмаслигини ошириш мақсадида қоришмага ГКЖ-10 дан 5% қўшилади. Силикат бўёқлари ишлатилганда, аввало суюқ шиша 5% ли ГКЖ билан аралаштирилади, кейин бўёққа қўшилади. Фасадбоп КО эмаллар пардозлаш ишларида кўп ишлатилади. КО эмал —анорганик ва органик пигментларни КО локида обдан аралаштирилиб олинадиган бўёқ. Бундай эмаллар деворбоп темир-бетон панелларни, сокол ва бетондан ишланган тўсиқ конструкцияларни пардозлашда ишлатилади. Органик эмаллар об-ҳаво ва нам таъсирига чидамлидир. У деворнинг сув ўтказмаслигини, музлашга чидамлилигини, ё­пишқоқлигини оширади. Деворга сур­калган эмалнинг қуриши ва унинг қотиши об-ҳаво ҳароратига боғлиқ. Масалан, +20—30°C ҳароратда эмал 10 дақиқада қуриб, 1 соатда қотади, +5-10°C ҳароратда эса 40 дақиқада қурийди, 3 соатда эса қотади. Aммо, сувоғи хали қуримаган ва нам бўлган деворларга эмал ёпишмайди, у қуригандан кейин палахса-палахса бўлиб кўчиб тушади. Эмал билан пардозланган сувоққа сув айтарли юқмайди ва юзаси узоқ вақт тоза туради.