Ә. Ә ж и н и я зо в. Қ о с ы ғы м а с а й ы л м а н

БИЙТАПТЫЦ ИШКИ КЕШИРМЕЛЕРИ
... Бизиц аўыл қаўында, 
Нец бар бизиц аўылда, 
Аўырыўымда бир келмей, 
Садағац кетсин саўымда...
(Халық сөзи)
«Қай жериц аўырса сол жериқ жанық»,
Көрген түстей кеше гүрлеп турғаныц,
Диц-диц дүрлеп жүрген жаслық шағьщды,
Еске алсац ат басындай әрманьщ.
« К ө з и ц н е н
асылып» бийҳал жатасац,
Әне, сонда түрли ойға батасац,
Бир-бир еслеп өкинишли өтмишти,- 
Наўқасьща асқатықтай қатасац.

---

Пеше етип еслеў деген қылықты,
Күтесец дос-яран, жақын-жуўықты,
-Булар, еле «ала жипти үзген жоқ»,
Ал, мыналар, бәлким кеўлин суўытты...
Бас аўырып, балтыр сызлап, жантайсац, 
Туўысқан-туўғанды түўел ақсайсац, 
Әсиресе жора-жолдас, қатарық,- 
Алды менен ядқа түсер ортайсақ.
Қәдирдан достықньщ орны бир бөлек,
«Ах, еситсе келер еди-аў, ентелеп»... 
«Аўырыў деп кирттай сызлаўықты да» 
Жатқаныцды дәлиллейсеқ, сен не деп...
Жарасықлы ойын-дәлкек айтылар,
Сол ҳәзилдиц пазыйлетли парқы бар, 
Сонда бойық сүйем қарыс өспесе,
Дерсец маған: «Бул сөзицди қайтып ал».
Көп тәселле айтып «өйт-бүйт», — демейди, 
Тез саўалып шыққаньщды қәлейди, 
Кетеринде қысып турып қолықды,
Хош, байрамға дейин.Тилек тилейди.
Сонда сениқ аўырыўыц жазылып,
Турарық бар тартқан сымдай созылып,
Ол солай-аў, бирақ олар келгенде, 
Неликтенде кетер кеўлиц бузылып.
...Болады адамныц сондай гезлери,
«Жаў болсада көргиқ келер көзлерин», 
Санитар қыз жыллы-жумсақ сөйлесе, 
Сүйип алсам дейсец басқан излерин.
Палатада жатқан жолдасларыма, 
Кеўлимди ашаман пүткил барына,
Путин емес мениц кеўил сарайым.
Қатал болсац, бул сарайға дарыма.

---

...Мине сондай тэбияты адамньщ, 
Аманлықта қәдирин билмес заманныц, 
-«Садақаны бермесецде саўында», 
Саўьщда парқын бил жақсы-жаманныц.
Кеселликтен бетер зықын өткерип, 
Кеселбентти таўып алар жеккелик,
Өз басымнан кешкенлерин жазсамда, 
Айталмайман сол ҳалатқа жеткерип.
АНА
(Анам Сейткамал қызы Гулайымнық естелигине)
I
Нақыл бар. «Экели жетим-хор жетим», 
Ойыны осылган бала-болама,
Элбетте, «Аналы жетим-зор жетим»,
Не жетсин аяўлы әзиз анаға.
I!
Жетим аталса да жетим емес ол,
Экеси елее де болса анасы,
«Қарны орталанбай» үйге келмес ол,
Себеп ол-бийғәрез ойын баласы.
Жетим билер, ол не жетимлик деген, 
«Өгиздиц орнында жатқан тана»-ол,
Оған ересеклик мезгилсиз келген,
Бирақ журттьщ балларындай бала ол.
Жақсы перзент айт, бир жақтан шықтыма, 
Жаман болып шықсам қалай жылайын, 
Жасасын аналар перзент бахтына, 
Жаратқан жан ийем жалғыз қудайым.
Енесин келинин былай тэриплер.. 
(Бәйбишеси болсада эз елиниц),
-Ене мэ тамақтық дузын керип бер.
«Деп табағын тутып турар келиниц».

---

III
Мудам арқасынан түспей жүрсе де,
Кишкене ақлығы «мәстан кемпир» дер,
Ретинде сөздиц ийни келсе де,
Ғаррыларға усындай сөз айтып көр.
Еки күн хабарсыз қонсам қалада,
Отырады «Тири жылан толғатып»,
Ҳәр қашан «Ананық кеўли балада»,
Кетемиз-аў бийшараны сорлатып.
Перзент бас байлығы ана журтынын,,
Қайырқом қарлығаш, Ана қыялы,
Ол-уйтқысы үйдид, ели-халқыньщ,
Кеўлине жер -жәҳән еркин сыяды.
Мен жыласам айып көрмеқ халайық,
Ғәрип анам өлди өксип жылайын,
Жалғыз бир естелик оған ылайық,
Ийманы жолдасы болғай илайым.
Мен-бахытлы адам сениқ арқанда,
Сен ушын бир шаўып жүрген баламан, 
Телмирип қублаға қарап турсац ба,
О дүньяда көрискеймиз — Анажан.
Тирицде бир қәдирице жеттим бе.
Мен айырылып турған ақыл-санадан, 
Жолларыма қарай-қарай кеттиц бе.
Ақ сүтиде ыразы бол Анажан.
Сен өлдиқ қой жылы, бәҳәр айямы, 
Жайыц-жәннет торқа болсын топырағьщ, 
Өлим-өмир-Және Наўрыз байрамы..
Ал, мен жеккеликтен әбден сорладым.