Дядя Горгудун мязар йери щаггында

-12. /-g-/ -De.K- / > beşig (Trb.) böşük
Son sesi ġ, q, k, ķ, (>ġ, ğ) olan sözcüklerde bu ünsüzler erimekte, ya da düşmekte olsa da bu kurala göre aykırı bir durumdur. Eski Türkçede tonsuz, patlamalı ön damak ünsüzü olan k ünsüzü Azerbaycan Türkçesinde kimi kelimelerde varlığını sürdürür iken kimi kelimelerde tonlulaşarak yerini g ünsüzüne bırakırken Türkiye Türkçesi ve Trabzon ağızlarında oldukça işlek şekilde kullanıl­mak­tadır. Beşig: beşiġ > beşiq > böşük şeklindeki fonetik aktarımla bu ad oluşturulmuştur. Kanaatimizce bu Trabzon yöresinde varlığını sürdürmüş olan Kıpçakların dil varlığının bir sonucudur.
Biş beş (yansıma ses, özellikle bebeklerin uyutulması için annenin söylediği biş biş / beş beş ses­leri) –ik ekinden biş-ik /bişik / beşik (anlam genişlemesiyle. Bebeğin uyutulmak için yatırılıp sal­lan­dığı özel yatak yeri). Türkçede, köke getirilen -i /-k sesleriyle sözcük türetme ağız ayrılıklarına göre değişik doğrultudadır (Eyuboğlu, 1998:86). Doğu Karadeniz yörelerinde peşük, beşük sözcüğü Uygur Türkçesinde bişik, böşük (soy, kuşak) anlamlarında verilir.
-13. /-dü-/-di-/ -De.K- / > çökdü (Trb.) > çökdü
Bilinen geçmiş zaman ekinde düzlük-yuvarlaklık uyumunun kimi durumlarda bozulduğu görül­mektedir (Sarıkaya, 2003, XIV:65-75). Ancak aynı kelimenin farklı şekillerini görmek mümkün oldu­ğundan bu uyum bozukluğunu belli bir kurala bağlamak mümkün değildir. Ek ünlüsünün -ı, -u, -ü olması gereken yerlerde -i ile karşılanması Türkiye Türkçesi ağızlarında görülmektedir. Özellikle Trabzon ağızlarında (Demir, 2006, II:285) bu durum oldukça yaygındır. Öğrenilen geçmiş zaman eki almasının yanında “d” sessizi sertleşerek “t” şeklini almıştır. Bu durum Kıpçakçaya özgü bir özelliktir.
-14. /-ün-/-in-/ -De.K- / > dėligüŋ-den (Trb.) > Delüğün - den
Sözcüğü aslı delüg olup, kalın ünlülerde görülen ğ ünsüzü, Azerbaycan ve Türkiye yazı dilinde kullanılan ğ ünsüzünün kendisidir. Bu ünsüz sözcük başlarında yer almaz. Burada da sözcük sonunda yer almıştır. Delmekten del-ik/delik (delinmiş, oyulmuş), Anadolu halk ağzında delük (Eyüb­oğlu,1998:176). Sözcük, dėlig > dėlikq > dėlük > delik şeklini almıştır. Ancak delük sözcüğü -ün çe­kim ekini alarak sözcük ad olmaktan çıkarılarak delük+üŋ şeklinde çekimli bir fiil halini almıştır. Patlamalı ön damak ünsüzü olan k ile ünsüzü g ünsüzüne dönüşebilir. g ~ k ünsüz değişimi Türkçede ve Kıpçakçada görülen bir durumdur.