Dunyo tillari tizimida o‘zbek tilining tutgan o‘rni hozirgi kunda yer yuzida o‘n milliarddan ko‘proq

1) vositasiz to‘ldiruvchi;

2) vositali ­to‘ldiruvchi.

Tushum kelishigi orqali ifodalangan to‘ldiruvchi vositasiz, qolgan shakllardagi to‘ldiruvchilar vositali sanaladi. Ukamni ko`rdim.(vosirasiz). Senga oldim (vositali)

To’ldiruvchilar boshqa gap bo’laklari kabi, birikmali holda ham qo’llanadi: Men uning go’zal siymosida qalbim ko’zgusini, visol orzusini, umidim gulshanini ko’rardim. O’qituvchining pedagogik mahorati u tarbiyalagan shogirdlarining bilimdonligi bilan o’lchanadi. Bola bir guruh jangchuilarni botqoqlikdan xatarsiz o’tkazib qo’yganligini aytdi.
ANIQLOVCHI VA UNING IFODALANISHI.

Ma’lum bir gap bo‘lagi vazifasida kelgan predmetni bildiruvchi so‘zlarga bog‘lanib, uning belgisini bildir­gan bo‘lak aniqlovchi hisoblanadi.

Masalan, Shakar qovunlarning mayin hidlari sabo bilan tarqalar sekin gapida nima tarqaladi? so‘rog‘iga shakar qovunlarning mayin hidlari birikmasi javob bo‘ladi. Demak, bu birikmaning hammasi yaxlit holda birikmali ega vazifasida keladi. Birikmali ega, o‘z nav­batida, aniqlovchi va aniqlanmish qismlariga bo‘linadi: shakar qovunlar­ning (qaratqich aniqlovchi) mayin hidlari (aniqlan­mish). Qaratqich aniqlovchi ham, aniqlanmish ham birik­mali bo‘lib, ular sifatlovchi va sifatlanmish­lar­dan tashkil topgan. Shakar (sifatlovchi) qovunlar­ning (sifatlanmish), mayin (sifatlovchi) hidlari (sifat­lanmish).

Aniqlovchilar sifat, olmosh va sifatdoshlar bilan ifodalanadi.

Aniqlovchilar predmetning qanday belgisini ifodalashiga ko‘ra uch turli bo‘ladi:

a) sifatlovchi aniqlovchilar;

b) qaratqich aniqlovchilar;

d) izohlovchi aniqlovchilar.