Donni saqlash va birlamchi qayta ishlash texnologiyasi

O‘zlashtirish uchun savollar:

1. 
   Yorma sifatini baholashda mag‘iz qanday ahamiyatga ega?
   
2. 
   Mag‘izning sifatli bo‘lib etilishiga qanday omillar ta’sir ko‘rsatadi?
   
3. 
   Yormadagi aralashmalar mag‘izning chiqishiga ta’sir ko‘rsatadimi?
   

16-laboratoriya mashg‘uloti
DONNI QAYTA ISHLAB YORMA OLISHDA MAXSULOT CHIQISHINI XISOBLASH.


Darsning maqsadi: dondan yorma olish texnologiyasi bilan tanishish. Talabalarga sholi, arpa va grechixa kabi donlardan yorma olishda tayyor mahsulot chiqishini hisoblashni o‘rgatish.
M azkur mavzuni o‘tishda talabalar gul qobiqli donlardan yorma oluvchi maxsus laboratoriya po‘st shilgichidan foydalanishadi. Mazkur uskunaga oldindan tarozida tortib olingan don (arpa, suli, sholi va h.k.) solinadi va uskuna ishga tushi-riladi. Don to‘liq yormaga aylantiril-gach, uskuna to‘xtatiladi va har bir fraksiya (yorma, gul qobiq va kepak) alohida tortilib, dondan yorma chiqish foizi aniqlanadi (17-rasm).

17-расм. Лаборатория ёрма олиш ускунаси


1-vazifa: a) 280 t sholini qayta ishlab, silliqlangan yorma va chiqindi olish; b) 125 t sholini qayta ishlab, silliqlangan yorma va chiqindi olish hajmini hisoblash.
Ishning mazmuni va tashkil etish tartibi: : sholi donidan yorma tayyorlanadi. Yorma tayyorlashda mahsulot va chiqindilar chiqish foizi 20-jadvalda keltirilgan. SHunga asosan talab etilgan mahsulot chiqishi hisoblanadi.
20-jadval
Sholini qayta ishlaganda yorma va chiqindi olish miqdori,%

Mahsulot	Mahsulot qayta ishlanganda
	Silliqlangan	silliqlanmagan
Guruch yormasi: Oliy nav Birinchi nav Ikkinchi nav Maydalangan guruch Jami yorma Ozuqa uni Ozuqa chiqindi Qipik, ozuqasiz chiqindilar Mexaniq yo‘qotish, quritish Jami	5,0 45,0 5,0 10,0 13,2 2,0 19,1 19,1 0,7 100,0	10,0 43,0 1,5 10,5 13,2 2,0 19,1 19,1 0,7 100,0

2-vazifa: Grechixa donini grechixa yormasiga aylantirish:
a) 140 t grechixadan grechixa yormasi va chiqindi olishnihisob-lash. b) 250 t grechixani qayta ishlab, yormaolishni hisoblash.
21-jadval